وب سایت حمیرا پارسا وکیل پایه یک _ خصوصیات و شرایط یک عقد، نتیجه حقوقی یک عقد را مشخص می کند و آن عقد را از عقود دیگر مشخص می کند. به عبارت دیگر،خصوصیت و شرایط عقد بیع، آثاری و نتایجی در پی دارد که ارتباط طرف های معامله و سرنوشت قرارداد بر اساس این آثار تعیین شود.اینک قصد داریم تا شما را با شرایط و خصوصیات یک قرارداد خرید و فروش آشنا کنیم.
1) تملیکی بودن بیع
تملیکی بودن عقد بیع به این معناست که در نتیجه این عقد مالکیت یک مال از شخصی به شخص دیگر منتقل می شود. عقد تملیکی در برابر عقد عهدی قراردارد.در عقد عهدی شخصی نسبت به شخص دیگر تعهد به انجام کار یا ترک کاری را متقبل می گردد.
2) لازم بودن بیع
عقد لازم عقدی است که هیچ یک از طرفین حق برهم زدن آن را نداشته باشند مگر در مواردی که خود قانون معین نموده است . بنابراین فروشنده و مشتری حق ندارند عقد بیع را برهم بزنند، مگر در مواردی که به موجب قانون برای یکی از طرفین یا هر دو طرف اختیار بر هم زدن معامله وجود داشته باشد. به این موارد که در آن اختیار بر هم زدن معامله وجود دارد، خیار میگویند. بنابراین، اصل در عقد لازم، این است که هیچ یک از طرف های معامله، نمی توانند آن را از بین ببرند و موارد اختیار از بین بردن عقد، استثنایی است. یکی دیگر از ویژگی های عقد لازم آن است که با فوت و یا حجر یکی از طرفین عقد منحل نمی شود و معتبر است. عقد لازم در برابر عقد جایز قرار می گیرد. عقد جایز بافوت و یا حجر یکی از طرفین از بین می رود و هر یک از طرفین می توانند آن را برهم بزنند. عقد اجاره و صلح مانند بیع از عقود لازم هستند و عقد وکالت و مضاربه از عقود جایز هستند.
3) معوض بودن بیع
بیع عقدی معوض است یعنی فروشنده در عوض مالی که میفروشد (مثلا کالا یا ملک خود را می فروشد.) ، مال یا چیز دیگری را (مثل پول) از مشتری میگیرد. بنابراین بین این دو عوض وابستگی وجود دارد. این خصوصیت، باعث آثاری در عقد بیع می شود که در این جا مجال بحث از آن نیست و در بحث های بعدی به آن خواهیم پرداخت.
4) رضایی بودن عقد بیع
عقد بیع به انجام تشریفات خاصی نیاز ندارد و به صرف توافق طرفین به وجود می آید. در این جا گفتنی است که در برخی اقسام بیع به صرف توافق، خرید و فروش انجام میگیرد اما برای اعتبار آن به تشریفاتی نیاز دارد مثل خرید و فروش خودرو یا ملک که قانون تشریفاتی برای انتقال آن ها پیش بینی کرده و خرید و فروش را با انجام این تشریفات مورد حمایت قرار می دهد.
بر اساس ماده 22 قانون ثبت اسناد و املاک، در مورد املاکی که ثبت رسمی شده اند، دولت فقط کسی را که ملک به اسم او ثبت شده و یا کسی را که ملک مزبور به او منتقل گردیده و این انتقال نیز در دفتر املاک به ثبت رسیده باشد، مالک خواهد شناخت. به این خاطر، خریدار ملک از زمانی مالک شناخته می شود و مالکیت او مورد حمایت قانون قرار می گیرد که سند رسمی ملک به نام او تنظیم گردد.