جدول خلاصه مطلب

بروزرسانی(1404/04/27)

مهرالمثل چیست؟ شرایط مطالبه آن به چه صورت می باشد؟

مهرالمثل واژه ای ناشناخته برای اکثر زوجین می باشد. در این مطلب قصد داریم به معرفی و مفهوم مهرالمثل بپردازیم تا زوجین به آشنایی کاملی با این امر حقوقی دست یابند. زمانی که در عقد نکاح دائم برای زوجه مهریه ای معین نشود و یا مهریه معین شده خارج از عرف باشد و یا بطور کلی برای مهریه به توافق نرسند، بعد از عقد و ازاله بکارت، مهریه به زوجه تعلق می گیرد که مهر المثل نامیده میشود. مهر المثل بر اساس وضعیت شخصی ،خانوادگی و اقوام زوجه تعیین می شود. شخصیت اجتماعی، میزان تحصیلات و سطح خانوادگی زوجه تعیین کننده مهرالمثل می باشد. زمانی که مهرالمثلی تعیین نشده باشد و نزدیکی صورت گرفته باشد، به زوجه مهرالمثل تعلق می گیرد.

مهرالمثل چند سکه است؟

مهرالمثل مبلغ ثابتی ندارد و نمی‌توان آن را به تعداد مشخصی از سکه طلا یا وجه نقد محدود کرد. این نوع مهریه بر اساس جایگاه اجتماعی، تحصیلات، شغل و شرایط خانوادگی زن توسط کارشناس دادگستری تعیین می‌شود و دادگاه با در نظر گرفتن وضعیت زن و مقایسه با زنان مشابه، میزان آن را مشخص می‌کند.

به‌عبارت‌دیگر، مقدار مهرالمثل به شرایط هر پرونده بستگی دارد و از این رو، نمی‌توان آن را از پیش تعیین یا به تعداد مشخصی از سکه‌ها تبدیل کرد. اگر در این زمینه به اطلاعات بیشتری نیاز دارید، پیشنهاد می‌شود با حمیرا پارسا، وکیل طلاق، مشورت کنید. ایشان با تخصص در امور خانواده، راهنمایی کاملی ارائه خواهند داد.

مهرالمثل یکی از انواع مهریه است که در شرایطی خاص به زن تعلق می‌گیرد. این نوع مهریه زمانی مطرح می‌شود که در عقد نکاح، مهریه‌ای تعیین نشده باشد یا مهریه تعیین‌شده نامشخص، غیرمالی یا متعلق به دیگری باشد. در چنین مواردی، پس از وقوع نزدیکی، زن مستحق دریافت مهرالمثل خواهد بود.

زن در چه صورتی مستحق مهرالمثل است؟

به طور کلی می توان در جواب به مستحق مهرالمثل بودن زوجه به این نکته اشاره کرد که شرط تعلق مهرالمثل به زوجه ازاله بکارت می باشد و اگر بعد از عقد زوجین رابطه زناشویی برقرار کردند و در حین عقد برای زوجه مهریه تعیین نشده بود، مهرالمثل تعلق می گیرد. اگر بعد از وقوع عقد و قبل از ازاله بکارت ، زوجین برای طلاق اقدام کنند در صورتی که موقع عقد مهریه تعیین نشده باشد، طبق قانون مبلغی باید به زوجه به عنوان مهریه داده شود.

• با استناد به ماده 1087قانون مدنی، چنانچه در عقد نکاح دائم، مهر تعیین نشده یا عدم مهر شرط شده باشد، نکاح صحیح است و در صورتی که در زمان عقد بر میزان مهریه توافق و اگر پیش از توافق بر مهر معین، بین آنها نزدیکی واقع شود، زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود. یکی از موارد تعلق مهرالمثل به زوجه آن است که ضمن عقد نکاح، مهریه زن مشخص نشده است و یا شرط عدم مهر گردیده است و قبل از اینکه مهریه مشخص شود، زوجین با هم روابط زناشویی برقرار کنند؛ که در چنین شرایطی ، زن مستحق دریافت مهرالمثل خواهد بود.
• به استناد ماده 1099 قانون مدنی، چنانچه جهل زن به فساد نکاح و وقوع نزدیکی ، زن مستحق مهرالمثل است. بنابراین هرگاه عقد نکاح باطل باشد و زن از بطلان عقد نکاح بی اطلاع بوده باشد و نزدیکی بین زن و مرد واقع شده باشد، در این مورد نیز مهرالمثل به زن تعلق خواهد گرفت.
• با استناد به ماده 1100 قانون مدنی، در صورتی که مهرالمسمی مجهول باشد یا مالیت نداشته باشد یا ملک غیر باشد، در چنین حالات مجهول و نداشتن مالیت، مهرالمثل به زن تعلق خواهد گرفت و در صورت سوم مستحق مثل یا قیمت آن خواهد بود مگر اینکه صاحب مال اجازه نماید. لذا یکی دیگر از موارد و شرایط تعیین مهرالمثل برای زوجه آن است که توافق طرفین درباره مهرالمسمی به جهتی باطل باشد؛ مانند اینکه مال تعیین شده به عنوان مهریه مجهول بوده یا مالیت نداشته باشد.

نحوه محاسبه مهرالمثل

نحوه محاسبه مهرالمثل طبق ماده ۱۰۹۱ قانون مدنی به شرح ذیل می باشد. برای تعیین مهرالمثل باید وضعیت زوجه از نظر شان و وضعیت خانوادگی در نظر گرفته شود. همچنین سایر صفات نسبت به اماثل و اقران و اقارب در نظر گرفته می شود. فلذا براساس این ماده قانونی برای تعیین مهرالمثل زن مبلغ ثابت و معینی وجود ندارد و مهرالمثل هر زن با زن دیگری متفاوت می باشد.

شایان ذکر است به طور خلاصه می توان گفت عواملی که در تعیین مهرالمثل زن موثر می باشد، عبارت است از:

• سطح خانوادگی
• جایگاه اجتماعی
• میزان تحصیلات
• عنوان شغلی
• و…

مثال: مهرالمثل یک خانم با سطح سواد دیپلم با خانم با سطح سواد دکترا متفاوت می باشد.

احکام حقوقی مهر المثل

مهرالمثل در قانون مدنی ایران اهمیت خاصی دارد و در مواردی که مهریه مشخص نشده یا شرایط خاصی پیش آمده باشد، زن حق دریافت آن را خواهد داشت. طبق ماده ۱۰۸۷ قانون مدنی، اگر در زمان عقد نکاح مهریه تعیین نشده باشد و رابطه جنسی بین زن و مرد برقرار شود، زن مستحق مهرالمثل خواهد بود. همچنین، بر اساس ماده ۱۰۹۳، اگر مهریه تعیین نشده باشد و پس از برقراری رابطه جنسی طلاق رخ دهد، زن حق دریافت مهرالمثل دارد. ماده ۱۰۹۹ نیز بیان می‌کند که در صورت بطلان عقد نکاح، اما جهل زن نسبت به این بطلان و برقراری رابطه جنسی، مهرالمثل به زن تعلق می‌گیرد. علاوه بر این، طبق ماده ۱۱۰۰، اگر مهریه نامعلوم یا فاقد ارزش مالی باشد، زن می‌تواند مهرالمثل را مطالبه کند. بنابراین، مهرالمثل به عنوان حقی مالی برای زن در شرایط خاص، از طریق قانون تضمین شده تا حقوق مالی او در ازدواج محفوظ بماند.

نظریه کارشناسی مهرالمثل

شماره نظریه: …
تاریخ: …

موضوع: تعیین مهرالمثل زوجه خانم … (نام زن)

مقدمه:
احتراماً به استناد درخواست و ارجاع اینجانب به عنوان کارشناس رسمی دادگستری در امور خانواده و مستند به پرونده شماره …، موضوع تعیین مهرالمثل اینجانب موضوع را مورد بررسی قرار دادم.

شرح کار:

• بازدید محل زندگی مشترک زوجین
• بررسی وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زوجین
• مصاحبه با طرفین پرونده و کسب اطلاعات لازم
• مطالعه پرونده و مدارک ارائه شده

مبانی کارشناسی:
مهرالمثل مبلغی است که به موجب عرف محل و با توجه به وضعیت اقتصادی و اجتماعی زوجین برای جبران حقوق زوجه تعیین می‌شود. این مبلغ معمولاً زمانی کاربرد دارد که مهریه عندالمطالبه نباشد یا معلوم نباشد.

نتایج بررسی:
با عنایت به موارد ذیل:

1. عرف و رسوم منطقه (نام منطقه) و میزان رایج مهرالمثل در این منطقه
2. وضعیت مالی و اقتصادی آقای … (نام زوج) و خانم … (نام زوجه)
3. مدت زندگی مشترک (مدت … سال)
4. وضعیت زندگی مشترک و نوع امکانات در دسترس
5. میزان درآمد، شغل و شرایط اجتماعی طرفین

نظر کارشناسی:
با توجه به بررسی‌های فوق، مبلغ مهرالمثل خانم … به میزان … ریال (یا تومان) تعیین می‌شود که این مبلغ متناسب با شرایط عرفی و اقتصادی محل زندگی زوجین است.

نتیجه‌گیری:

مبلغ تعیین شده معتبر بوده و قابل استناد در مراجع قضایی است و پیشنهاد می‌شود مبنای محاسبه حقوق زوجه قرار گیرد.

کارشناس رسمی دادگستری
نام و نام خانوادگی
امضا و مهر
تاریخ

وکیل برای مهرالمثل

پرونده مهرالمثل نیز مانند سایر پرونده های حقوقی نیازمند واگذاری به وکیل پایه یک متخصص جهت مطرح نمودن دارد. شخص متقاضی و یا موکلین می توانند ضمن مراجعه به وکیل برای مهرالمثل و مطالبه آن مراجعه نمایند. وکیل برای مهرالمثل به علت تجربه در انجام چنین پرونده هایی به نحواحسن با درصد موفقیت بالاتر می تواند نسبت به طرح چنین دادخواستی اقدامات لازم را بنماید. بهتر است پیش از هر اقدام قانونی از خدمات مشاوره حقوقی بهره مند شوید.

خلاصه مطلب

مهرالمثل مهریه‌ای است که در صورت عدم تعیین یا بطلان مهریه در عقد نکاح و وقوع نزدیکی، به زن تعلق می‌گیرد. میزان آن با توجه به شرایط خانوادگی، اجتماعی، تحصیلات و شغل زن تعیین می‌شود و مبلغ ثابتی ندارد. برای مطالبه مهرالمثل، زن می‌تواند به دادگاه خانواده مراجعه کند تا میزان آن تعیین و ابلاغ شود.

برای دریافت مشاوره و راهنمایی دقیق در این زمینه، می‌توانید با حمیرا پارسا وکیل مهریه در تهران، تماس حاصل فرمایید. ایشان با تجربه و تخصص در امور خانواده، می‌توانند شما را در مسیر حقوقی مربوط به مهرالمثل یاری کنند.

09123666928

 02188554580