تحصیل مال نامشروع

پیش از پرداختن به شرح کامل رای وحدت رویه در مورد تحصیل مال از طریق نامشروع، باید بدانیم که اشخاصی وجود دارند که اموال خود را از راه غیر قانونی کسب می کنند که به این جرم تحصیل مال نامشروع گفته می شود. در این مقاله رای وحدت رویه در مورد تحصیل مال از طریق نامشروع ما به توضیح بیشتر این جرم و به مجازاتی که این جرم می تواند در پی داشته باشد می پردازیم.

عناصر جرم تحصیل مال نامشروع کدامند؟

وکیل پایه یک این موضوع را اینگونه شرح می دهد که مثل هر جرم دیگری که عناصری دارد، جرم تحصیل مال نامشروع نیز عناصری دارد که می توان این چنین  نام برد :

عنصر قانونی و عنصر مادی و عنصر روانی .

شرح عنصر قانونی

عنصر قانونی جرم تحصیل مال نامشروع فقط در ماده ی ۲ قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و کلاهبرداری ، مصوب ۱۳۶۴ وجود دارد .

متن ماده به این صورت می باشد :

اگر کسی از شرایط خاصی که به او تفویض می گردد سوء استفاده نماید یا در توزیع کالاهایی که مقرر گشته مرتکب تقلب شود ، طریق تحصیل آن مال مشروعیت قانونی نخواهد داشت و شخص مجرم محسوب می گردد و علاوه بر رد اصل مال به مجازات خاص خودش نیز خواهد رسید .

وکیل اینگونه بیان می کند که با توجه به شرح موارد بالا سه عنوان جزایی وجود دارد که با آن ها می توان فرد مرتکب را شناخت و او را مجازات کرد که این سه عنوان را می توان نام برد :

1- سو استفاده کردن از خرید و فروش امتیاز ها

2- تقلب کردن در توزیع کالا ها که ضوابط معین دارند

3- تحصیل مال

شرح عنصر مادی

هر جرمی نمود بیرونی و خارجی دارد که به آن عنصر مادی هر جرم می گویند .

عنصر مادی جرم را در ۳ عنوان می توان مطرح کرد :

1- رفتار مجرمانه

2- وضعیت لازم جهت مرتکب شدن جرم

3- نتیجه ی به دست آمده از جرم

تحصیل مال از طریق نامشروع

رفتار مجرمانه

وکیل یوسف آباد در این مورد توضیح می دهد که رفتار مجرمانه ی این جرم شامل هر عمل غیر قانونی می باشد مثلا کسی با استفاده از وسایل متقلبانه ، مالی را تحصیل می کند ، قبل از اینکه به تحصیل مال از طریق نامشروع برسد مشمول کلاهبرداری یا اختلاس شده است.

وضعیت مرتکب شدن جرم

قانون گذار با آوردن عبارتی که در زیر می آوریم خواسته است که به یک جرم انگاری کلی و عام اشاره کند و عبارت این چنین است :

(به طور کلی هر وجهی که تحصیل کند و راه کسب آن مشروعیت قانونی نداشته باشد)

مرتکب جرم

هر شخص حقیقی و یا حقوقی می تواند جرم را مرتکب شود و ویژگی خاصی برای ارتکاب جرم وجود ندارد .

شرح عنصر روانی

عنصر های روانی در جرم تحصیل مال نامشروع دو نوع است :  سوء نیت عام و سوء نیت خاص .

شرح سوء نیت عام 

وکیل دادگستری چنین توضیح می دهد که  سوء نیت عام حکایت از اراده انجام دهنده ی جرم دارد ؛ یعنی او این کار را از روی سهل انگاری انجام نداده باشد ، که اگر از روی اشتباه باشد ، جرم تحصیل مال نامشروع واقع نمی گردد.

شرح سوء نیت خاص

وکیل پایه یک در این مورد نیز چنین شرح می دهد که شخص مرتکب قصد داشته باشد که جرم را به نتیجه برساند . به عنوان مثال ، اگر متصدی بانک پول را به اشتباه به حساب شخص دیگری غیر از صاحب اصلی حساب واریز کند و شخص ثالث در بازگرداندن پول اکراه داشته باشد و نخواهد باز گرداند ، عمل شخص ثالث جرم تحصیل مال نامشروع محسوب نمی گردد.

چه مجازاتی برای جرم تحصیل مال نامشروع در نظر گرفته شده است ؟

مطابق با قانون ، علاوه بر رد کردن اصل مال ، سه ماه تا دو سال حبس برای شخصی که این جرم را مرتکب شده است و یا جریمه ی نقدی که حدودا دو برابر مال می باشد .

بیشتر بخوانید: نمونه رای اخذ ثمن به نرخ روز در صورت مستحق للغیر درآمدن مبیع

نکات مربوط به موضوع جرم تحصیل مال نامشروع

1- وکیل پایه یک دادگستری چنین بیان میکند که در این جرم ، باید شخص حقیقی یا حقوقی علیه اموال اشخاص حقیقی و یا اموال اشخاص حقوقی جرمی را مرتکب شود و ضرری به مال غیر وارد کند .

به عنوان مثال ، اگر شخصی که به خاطر جرم به او ضرر وارد شده است فوت کند ، اگر این شخص ، وارث داشته باشد ، وارث می تواند از مجرم شکایت تحصیل مال نامشروع کند ، زیرا او مالک محسوب می شود .

2- وکیل پایه یک چنین ادامه می دهد که راه به دست آوردن مال می بایست نا مشروع باشد ؛ یعنی با فریبکاری و کلاهبرداری انجام شده باشد .

برای رفع ابهاماتی که درباره ی این موضوع ممکن است در شما وجود داشته باشد ، می توانید با یک وکیل خوب با تجربه مشورت کنید و به تمام سوالات خود پاسخ بیابید.

حمیرا پارسا وکیل پایه یک دادگستری 09123666928