عدم تعلق مهریه در موارد ذیل:

در چه مواردی مهریه تعلق نمی گیرد؟ در مقدمه این بحث ابتدا به تشریح مهریه می پردازیم،مهریه مال معین یا چیزی است که قائم مقام مال است که در عقد نکاح بر ذمه مرد قرار میگیرد و در صورت مطالبه زن، وی مکلف است مهریه اش را بپردازد و این حق ارتباطی به طلاق و نفقه ندارد.

بر طبق ماده 1082 قانون مدنی زن به مجرد عقد مالک مهر (به فتح میم) یا همان مهریه می شود و می تواند هر نوع تصرفی در آن داشته باشد پرداخت مهریه در سند ازدواج یا عند المطالبه است یا عند الاستطاعه که در هر دو مورد زن استحقاق مطالبه تمام مهریه را از شوهر دارد و فقط در مهریه عند الاستطاعه زن باید استطاعت مالی شوهر را برای پرداخت مهریه اثبات کند و به این منزله نیست که زن مستحق دریافت مهریه نیست. در مهریه عند المطالبه نیز با مطالبه زن (دادن دادخواست مهریه) اگر مرد توان یک جای مهریه را نداشته باشد می تواند دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را تقدیم دادگاه کند و تقاضای تقسیط مهریه کند که در این صورت نیز با پذیرش اعسار شوهر، مهریه تقسیط می شود و البته این هم به منزله عدم استحقاق زن در مهریه نیست.

مهریه

اگر زن دوشیزه (باکره) باشد در طول زندگی مشترک و تا قبل از طلاق می تواند مطالبه همه مهریه را کند فقط بر طبق ماده 1092 قانون مدنی:«هر گاه شوهر قبل از نزدیکی زن خود را طلاق دهد زن مستحق نصف مهر خواهد بود و اگر شوهر بیش از نصف مهر را قبلا داده باشد حق دارد مازاد از نصف را عینا یا مثلا یا قیمتا استرداد کند . » پس در طلاق، زن باکره مستحق نصف مهریه می باشد. ممکن است زنی در زندگی مشترک و بعد از عقد نکاح، با مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی ذمه مرد را در اصطلاح حقوقی ابراء کند و یا این که مهریه را به شوهر ببخشد که همه این ها ارتباطی به عدم استحقاق زن در مهریه ندارد بلکه زن با اختیار خود حقی را که در مهریه داشته صرف نظر کرده است.

در طلاق توافقی یا طلاق از طرف زوجه نیز که به صورت طلاق خلع می باشد زن چیزی از مهریه را در قبال طلاق اصطلاحا بذل می کند که در این جا نیز زن با اختیار از مقداری از مهریه در قبال طلاق صرف نظر می کند که باز هم ارتباطی به عدم استحقاق مهریه به زوجه (زن) ندارد.

اما اگر زن ناشزه باشد بدین معنی که از مرد (شوهر) تمکین نکند و یا این که بیمار باشد و یا حتی مرتکب جرمی شده باشد و یا خیانت کند و مرتکب رابطه نامشروع شود، ارتباطی به مهریه او ندارد و همه این موارد مطلقا مانع دریافت و استحقاق زن نسبت به مهریه نیست و از اشتباهات رایج بین بعضی از مردم است که می پندارند رابطه نامشروع زن و یا ناشزه بودن او مهریه را از بین نمی برد.

مفاد قانون مدنی در پاسخ به سوال در چه مواردی مهریه تعلق نمی گیرد؟

1- بر طبق ماده 1089 قانون مدنی هر گاه عقد ازدواج (دائم یا موقت) بین زوجین به دلیلی باطل بوده باشد و بین آن ها نزدیکی واقع نشده باشد زن حق مهر ندارد.

2- به استناد ماده 1101 قانون مدنی هر گاه به دلیلی نکاح بین زوجین، فسخ گردد و بین آن ها نزدیکی واقع نشده باشد زن مستحق مهر نخواهد بود تنها استثناء آن فسخ به دلیل عنن بودن مرد است یعنی مردی که توانایی عمل زناشویی نداشته باشد که در این صورت با فسخ نکاح زن مستحق نصف مهر خواهد بود.

3- در هنگام طلاق دختر باکره نیز توضیح داده شد که مهریه او نصف خواهد شد.

ارتباط ارتکاب جرم و تعلق مهریه

از جمله سوالات پرتکراری که به اذهان عمومی خصوصا زوجین خطور می نماید این است که آیا در صورتی که زوجه مرتکب جرم بخصوص جرایم منافی عفت گردد آیا مهریه به وی تعلق می گیرد یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید عرض کنیم که به محض وقوع عقد نکاح زوجه مالک کل مهریه می گردد و می تواند کل آن را مطالبه نماید. بنابراین با توجه به نوع دین و تعهد وقوع یافته برای مرد تنها چیزی که باعث از بین رفتن مهریه می گردد اسباب سقوط تعهدات مانند:ابرا، پرداخت و یا غیره می باشد. درست است با وقوع جرم مسئولیت جزایی برای زوجه پدید می اید ولی این بدان معنی نیست که استحقاق زوجه در دریافت مهریه با وقوع جرم از بین برود. بنابراین در پاسخ به این سوال که آیا با وقوع جرم استحقاق زوجه با دریافت مهریه از بین می رود باید بگوئیم پاسخ منفی می باشد و زوجه در اثر ارتکاب هرگونه جرمی نیز مستحق دریافت مهریه است. در هر حال شاید وقع جرم از موارد سوء رفتار زوجه محسوب و در طلاق و دریافت نحله و تنصیف اموال در صورت تقدیم دادخواست توسط زوج موثر باشد. لیکن در مهریه زن بی تاثیر است.

جهت اطلاعات بیشتر و یا ارجاع پرونده و مشاوره حقوقی با خانم پارسا وکیل پایه یک دادگستری تماس حاصل فرمایید.

09123666928