جدول نکات مهم در مورد چک حساب مشترک
بروزرسانی(1404/04/29)
| عنوان | توضیحات |
|---|---|
| چک حساب مشترک | چک حساب مشترک زمانی صادر میشود که دو نفر یا بیشتر به عنوان صاحبان حساب مشترک، چک را امضاء کنند. در صورت عدم موجودی کافی در حساب، چک برگشت خورده و دارنده آن می‌تواند اقدام به تقدیم دادخواست نماید. |
| چک دو امضا | چک دو امضایی زمانی استفاده میشود که دو نفر باید بر روی چک امضاء کنند. این نوع چک معمولاً برای جلوگیری از سوء استفاده در مواردی که تراکنش‌های مالی بالا هستند، استفاده میشود. |
| مسئولیت در چک دو امضا | مسئولیت پرداخت چک در این نوع چک‌ها بر عهده هر دو نفر امضاکننده است. در صورت عدم پرداخت چک به دلیل مشکلات حساب، هر دو نفر مسئول پرداخت هزینه‌های مربوطه هستند. |
| حساب مشترک | حساب مشترک یک حساب بانکی است که برای دو یا چند نفر به صورت مشترک اختصاص داده میشود. هر یک از صاحبان حساب می‌توانند به صورت مستقل از آن استفاده کنند. |
| شرایط حساب مشترک | شرایط حساب مشترک بستگی به بانک و نوع حساب دارد. باید شرایط و مقررات بانک را مطالعه کرده و اطمینان حاصل کنید که برای شما مناسب است. |
| مشاوره با وکیل | تماس فوری 09123666928 |
بررسی حقوقی چک حساب مشترک و چک دو امضایی
در این مقاله به بررسی چک حساب مشترک می پردازیم، در بعضی از موارد یک چک که با امضای 2 نفر وجاهت قانونی می یابد، اگر توسط یکی از این دو شخص که صاحب امضای چک هستند امضاء شود و تحویل شخص گردد، فرد تحویل گیرنده به بانک مراجعه می کند و در بانک چک موصوف به علت نداشتن موجودی در حساب منجر به صدور گواهی پرداخت می شود و دارنده چک اقدام به تقدیم دادخواست می نماید و هر دو نفر را طرف دعوا قرار می دهد. یکی از خواندگان مدعی است که از صدور چک اطلاع نداشته و چک را امضاء نکرده است. آیا این فرد مسئولیتی جهت پرداخت دارد یا خیر؟
پاسخ این است که شخصی که چک را امضاء نکرده است نه مسئولیت جزایی دارد نه مسئولیت کیفری و شخصی که چک را به تنهایی امضاء کرده مسئول پرداخت چک می باشد.
چک دو امضا
در این نوع چک دو نفر باید بر روی چک امضا کنند تا چک قابل پرداخت شود. این نوع چک بیشتر در مواردی استفاده میشود که شرکا به دلیل گردش مالی بسیار بالا اقدام به صدور چک دو امضا می نمایند.
در چک دو امضایی، هر دو امضاکننده باید حضور داشته باشند و امضای خود را بر روی چک بگذارند. بعضی از بانک‌ها ممکن است برای امضای دوامضایی از فرم‌های خاصی استفاده کنند که امضای هر دو فرد را در آن ثبت می‌کنند.
در صورتی که چک دوامضایی را دریافت کردید، باید مطمئن شوید که هر دو امضا کننده حضور داشته‌اند و امضای آن‌ها با امضایی که در فایل بانکی شما ثبت شده است، مطابقت دارد. بررسی امضای دوگانه مستلزم معتبر بودن امضای دو امضاکننده مجاز است. هر دو امضا کننده باید در زمان امضای چک حضور داشته باشند و باید در قسمت های تعیین شده روی چک امضا کنند. همچنین، برای اطمینان خاطر بیشتر، بهتر است در صورت امکان چک را در شعبه بانک بررسی کرده و مطمئن شوید که چک معتبر است و هیچ گونه تغییری در آن ایجاد نشده است.
«در چک‌های دو امضا، فقدان یکی از امضاها نه‌تنها اعتبار چک را از بین می‌برد، بلکه موجب رفع مسئولیت کیفری از امضاکننده دیگر نیز میشود؛ چرا که اعتبار چک در گرو توافق طرفین و رعایت الزامات قانونی آن است.»
🔹 مواردی که در چک دو امضا باید رعایت شود:
- وجود هر دو امضا طبق توافق یا اساسنامه
- تطابق امضاها با نمونه ثبت‌شده در بانک
- عدم صدور چک با یک امضا در چک‌های دوامضایی
- بررسی اعتبار چک در شعبه بانک در صورت تردید
چک دو امضا با یک امضا
در چک‌هایی که طبق توافق یا اساسنامه شرکت‌ها نیاز به دو امضا دارند (مثلاً توسط دو مدیرعامل یا یکی از مدیران همراه با مهر شرکت)، اگر فقط یک امضا پای چک درج شده باشد، این چک از نظر حقوقی فاقد اعتبار است و بانک معمولاً از پرداخت آن خودداری می‌کند.
همچنین در صورت طرح دعوا بابت برگشت چنین چکی، دارنده چک نمی‌تواند به راحتی وجه آن را از طریق دادگاه یا اجرای ثبت مطالبه کند، چون یکی از ارکان اساسی چک (امضای معتبر طبق توافق صادرکننده) ناقص است. در این موارد، اگر اثبات شود چک عمداً با یک امضا صادر شده، ممکن است صادرکننده متهم به سوءاستفاده یا فریب شود.
بنابراین، رعایت شرط دو امضایی بودن در چک‌های شرکتی یا چک‌های توافقی از لحاظ حقوقی و بانکی بسیار حیاتی است.
مسئولیت چک دو امضا
در مورد چک دو امضا، مسئولیت بر عهده دو نفر امضاکننده است. این نوع چک برای جلوگیری از سوء استفاده و کلاهبرداری استفاده میشود و برای اطمینان از اینکه چک توسط دو نفر مجاز و با صلاحیت امضا شده است، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در صورتی که چک دو امضا دارای امضای مجاز و صحیح دو نفر امضا کننده باشد، هر دو نفر مسئولیت این چک را به صورت مشترک بر عهده دارند. این به این معنی است که هر دو امضاکننده باید از صحت و صلاحیت چک و تائید موجودی حساب اطمینان حاصل کنند و در صورت عدم پرداخت چک به دلیل نقص فنی یا عدم وجود موجودی کافی در حساب، هر دو نفر مسئولیت پرداخت هزینه‌های مربوطه را به صورت مشترک بر عهده دارند.
اگر چک توسط یکی از امضاکنندگان تقلبی امضا شود یا تغییر داده شود، امضا کننده دیگر نیز مسئولیت قانونی را بر عهده دارد. بنابراین، اگر شما به عنوان یکی از امضاکنندگان یک چک دو امضا را امضا می‌کنید، باید به دقت از صحت و صلاحیت چک و تائید موجودی حساب اطمینان حاصل کنید و در صورت اطمینان از صحت آن، باید امضا کنید.
امضا چک توسط دیگری
امضای چک توسط شخصی غیر از صاحب حساب تنها زمانی معتبر و قابل استناد است که آن شخص دارای وکالت رسمی یا نمایندگی قانونی از دارنده حساب باشد. در غیر این صورت، امضای چک توسط فردی دیگر نه‌تنها فاقد اعتبار است، بلکه ممکن است به عنوان جعل یا سوءاستفاده از سند تجاری تلقی شود و برای امضاکننده، تبعات کیفری به همراه داشته باشد. بانک‌ها نیز در صورت مغایرت امضا با نمونه ثبت‌شده، مجاز به پرداخت وجه چک نیستند. بنابراین، اگر قصد دارید امضای چک را به دیگری بسپارید، حتماً از طریق تنظیم وکالت‌نامه رسمی این کار را انجام دهید تا از بروز مشکلات حقوقی و کیفری جلوگیری شود.
حساب مشترک
حساب مشترک یک حساب بانکی است که به دو یا چند نفر به عنوان صاحبین حساب اصلی اختصاص داده میشود. در این نوع حساب، همه مشتریان مشترک می‌توانند به صورت مستقل به حساب دسترسی داشته باشند و تراکنش‌های مختلفی را در آن انجام دهند.
حساب مشترک می‌تواند برای موارد مختلفی استفاده شود، از جمله:
- حساب بانکی خانوادگی
- حساب کسب و کار
- حساب مشترک برای دوستان یا همکاران
در صورت تصمیم به ایجاد یک حساب مشترک، می‌توانید به بانک خود مراجعه کنید و درخواست ایجاد حساب مشترک را ارائه دهید. بانک ممکن است از شما اطلاعاتی مانند نام و اطلاعات تماس تمامی مشتریان مشترک، نوع حساب مورد نظر، و شرایط و مقررات حساب مشترک را بپرسد. پس از ایجاد حساب مشترک، همه مشتریان مشترک می‌توانند به صورت مستقل به حساب دسترسی داشته باشند و تراکنش‌های مختلفی را انجام دهند.
شرایط حساب مشترک
شرایط حساب مشترک ممکن است برای هر بانک یا سازمان مالی متفاوت باشد، اما در کل شرایط مشترک عبارتند از:
شرایط حساب مشترک بستگی به نوع حساب، بانک یا سازمان مالی، و نفرات مشارکت کننده دارد. قبل از ایجاد حساب مشترک، باید به دقت شرایط مربوط به حساب را بررسی کرده و اطمینان حاصل کنید که شرایط به نحوی است که با نیازهای شما و سایر نفرات مشارکت کننده سازگار است.
🔹 شرایط رایج حساب مشترک:
- مشخص‌بودن نحوه برداشت وجه (تک‌امضا یا دو امضا)
- تعیین حدود اختیارات هر صاحب حساب
- ثبت امضای مجاز در بانک
- امکان مراجعه قضایی در صورت اختلاف
🔹 موارد فاقد اعتبار در چک حساب مشترک:
- امضای بدون وکالت رسمی
- امضای جعلی
- تغییرات غیرمجاز در چک
- عدم رعایت شرط دو امضا
امضای جعلی یا تقلبی در چک مشترک
در چک‌های حساب مشترک که نیاز به امضای دو یا چند نفر دارند، اگر یکی از امضاها جعلی یا تقلبی باشد، چک فاقد اعتبار حقوقی و قانونی است و بانک موظف است از پرداخت وجه خودداری کند. در این شرایط، شخصی که امضای او جعل شده است نه تنها هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال پرداخت ندارد، بلکه می‌تواند شکایت کیفری بابت جعل و استفاده از سند مجعول مطرح کند. مسئولیت کیفری نیز متوجه فردی است که اقدام به جعل امضا کرده یا چک را با علم به جعلی بودن آن به جریان انداخته است. بنابراین در چک‌های مشترک، صحت امضاها نقش تعیین‌کننده‌ای در اعتبار چک دارد و بررسی دقیق آن توسط بانک، امری الزامی است.
بیشتر بخوانید: استرداد لاشه چک
مسئولیت صادرکنندگان چک از حساب مشترک
مسئولیت صادرکنندگان چک از حساب مشترک، بر اساس قوانین محلی و شرایط حساب مشترک، ممکن است متفاوت باشد. در بسیاری از حالت‌ها، صادرکننده چک مسئولیت پرداخت هزینه‌های مربوط به چک را بر عهده دارد، در حالی که در بعضی موارد، مسئولیت پرداخت هزینه‌های مربوط به چک به عهده دارنده حساب است. بهتر است قبل از صدور چک، شرایط حساب مشترک و قوانین مربوط به چک را با دقت مطالعه کنید تا از مسئولیت‌های خود آگاهی داشته باشید.
نتیجه‌گیری
چک حساب مشترک و چک دو امضا از ابزارهای رایج مالی در میان شرکا و صاحبان حساب‌های مشترک هستند که اگر به‌درستی مدیریت نشوند، می‌توانند منجر به مسئولیت‌های حقوقی و کیفری شوند. رعایت شرایط امضا، اطلاع دقیق از مقررات حساب مشترک، ثبت امضاهای مجاز و پرهیز از صدور چک بدون هماهنگی، از الزامات قانونی در این نوع حساب‌هاست. همچنین، در صورت جعل یا امضای تقلبی، مسئولیت صرفاً متوجه فرد خاطی است و شخصی که امضایش جعل شده مسئولیتی نخواهد داشت. برای پیشگیری از اختلافات، بهره‌گیری از مشاوره یک وکیل حقوقی آگاه می‌تواند مسیر مطمئن‌تری را برای مدیریت تعهدات مالی فراهم کند.
حمیرا پارسا وکیل پایه یک دادگستری آماده پاسخگویی به سوالات شما عزیزان می باشد. جهت مشاوره حقوقی حضوری تماس بگیرید.
تماس فوری 09123666928
سوالات متداول
آیا در چک‌های دو امضایی، امضای یک نفر کافی است؟
خیر؛ در چک‌هایی که به صورت دو امضایی صادر می‌شوند، تا زمانی که هر دو امضا درج نشده باشد، چک اعتبار قانونی ندارد.
اگر یکی از امضاکنندگان از صدور چک بی‌اطلاع باشد، آیا مسئول است؟
اگر امضا نکرده باشد و اثبات کند که از صدور چک بی‌اطلاع بوده، مسئولیتی نخواهد داشت.
در صورت جعل یکی از امضاها، چه کسی پاسخگو است؟
شخصی که اقدام به جعل کرده مسئولیت کیفری دارد و امضاکننده واقعی مسئولیتی ندارد.
آیا دارنده چک می‌تواند علیه هر دو نفر طرح دعوا کند؟
بله، اما اگر یکی از امضاها وجود نداشته یا جعلی باشد، تنها صادرکننده واقعی مسئول خواهد بود.
برای پیشگیری از مشکلات حقوقی در چک‌های دو امضا چه باید کرد؟
همواره از اعتبار امضاها اطمینان حاصل کنید و توافقات را به صورت مکتوب در اساسنامه یا قرارداد ذکر نمایید.
View Comments (14)
اگر یکی از امضاکنندگان حساب مشترک فوت کند، تکلیف چک‌های دو امضا چیست؟
چک‌های دو امضا پس از فوت یکی از امضاکنندگان معمولاً اعتبار خود را از دست می‌دهند و نیاز به بررسی و توافق بازماندگان یا وراث دارند.
سلام ممنون از مطالب پربارتون
آیا امکان فسخ وکالت برای امضای چک وجود دارد؟
بله، وکالت امضای چک قابل فسخ است و باید به صورت کتبی به بانک اطلاع داده شود.
آیا می‌توان در حساب مشترک تعیین کرد که فقط یکی از افراد حق برداشت داشته باشد؟
بله، با تنظیم توافق‌نامه و شرایط خاص می‌توان نحوه برداشت را محدود کرد
سلام خانم پارسا سوالم اینه که ایا امکان اعتراض به چکی که از حساب مشترک صادر شده و امضا یکی از صاحبان در آن وجود ندارد، وجود دارد؟
بله، اگر چک بدون امضای الزامی صادر شده باشد یا امضای آن توسط فرد مجاز نباشد، می‌توان اعتراض کرد و چک را به دلایل مختلف مانند فقدان امضا یا امضای غیرمجاز باطل دانست. به همین دلیل پیگیری حقوقی و مراجعه به بانک و دادگاه‌های صالح توصیه میشود.
آیا اگر یکی از صاحبان حساب مشترک بدون اطلاع دیگری چکی صادر کند، مسئولیت پرداخت با کیست؟
اگر قرارداد به گونه‌ای تنظیم شده باشد که نیاز به امضا یا تایید همه افراد باشد. اگر چک به صورت قانونی صادر شده باشد، بانک موظف به پرداخت است و تمامی صاحبان حساب مسئول پرداخت هستند. اگر چک بدون اجازه یا خارج از عرف صادر شده باشد، می‌توان در مراجع قضایی اعتراض و پیگیری حقوقی انجام داد.
اگر چکی از حساب مشترک صادر شود و یکی از افراد حساب ادعا کند که چک را صادر نکرده، چه راهکاری وجود دارد؟
در این حالت، اگر حساب مشترک باشد و قرارداد یا بانک مشخص کرده باشد که امضای تمامی صاحبان الزامی است، می‌توان اعتراض کرد که چک بدون رضایت همه امضا شده است. در این صورت، صاحب حساب می‌تواند با ارائه مدارک لازم به بانک و مراجع قضایی، پیگیری حقوقی کند تا جلوی پرداخت چک گرفته شود.
سلام، اگر چکی از حساب مشترک صادر شود ولی یکی از صاحبین حساب آن را امضا نکرده باشد، آیا آن چک معتبر است یا باطل میشود؟
سلام! چک‌های حساب مشترک معمولاً نیاز به امضای همه یا تعداد مشخصی از صاحبان حساب دارند. اگر چکی توسط یکی از صاحبان امضا نشده باشد و طبق دستورالعمل بانک یا قرارداد حساب نیاز به چند امضا باشد، چک می‌تواند از نظر حقوقی باطل تلقی شود. به همین دلیل اگر امضا چک توسط دیگری باشد که مجاز نیست، چک ممکن است قابل برگشت یا اعتراض باشد. برای بررسی دقیق‌تر بهتر است به شرایط حساب و بندهای قرارداد مشترک توجه کنید.