حمیرا پارسا وکیل پایه یک دادگستری _برای شرح کاملی از سرقت حدی و شرایط آن باید بدانیم سرقت نوعی جرم است که از قدیم همیشه اتفاق افتاده است و به همین دلیل مورد توجه قانون گذار بوده است ، به همین دلیل برای جرم سرقت مقرراتی در قانون مجازات اسلامی قدیم و همچنین در قانون مجازات اسلامی جدید وضع شده است . ماده ی ۱۹۸ قانون مجازات اسلامی قدیم و ماده ی ۲۶۶ در قانون مجازات اسلامی جدید به شرح جرم سرقت حدی پرداخته است . سرقت یعنی مال شخصی را بدون اجازه او ربودن که طبق قانون سرقت به دو دسته تقسیم می شود :
1- سرقت حدی
2- سرقت تعزیری
این دو سرقت ، جرم های متفاوتی هستند که ما در این مقاله به بررسی این نوع سرقت و لزوم وجود تمام شرایط برای حدی بودن سرقت را خواهیم آورد .
سرقت حدی از جمله معضلات اغلب جوامع می باشد.
شرایط سرقت حدی
الف) وسیله ی به سرقت رفته می بایست شرعا مالیت داشته باشد :
یعنی وسیله یا شی دارای ارزش اقتصادی و قابل معامله برای فروش باشد . بعضی اشیایی که مالیت ندارند اگر ربوده شوند سرقت تلقی نمی شود . مانند هوا یا آب دریا .
آب ، مطابق ماده ی۶۸۴ می تواند ربوده شود .
وکیل با تجربه توضیح می دهد که سرقت اسلحه ی غیر مجاز ، وصف مجرمانه دارد ؛ به این علت که یقینا مالیت دارد و حتی نگهداری آن باعث تعقیب کیفری می شود.
ب) شی سرقت شده در یک جای امن محافظت شده باشد :
وکیل پایه یک چنین بیان می دارد که اگر شخصی مالی را که در حرز است برباید مجرم است . مقصود از حرز ، دیوار یا هرگونه حصار یا قفل می باشد که صاحب مال می خواسته با آن از مالش حفاظت کند .
این مطلب هم می تواند مفید باشد: دفاع مشروع
ربودن میوه از انبار هر کسی و یا ربودن مصالح ساختمانی که شخصی برای ساخت خانه یا هر بنایی در مقابل بنا ریخته است سرقت حدی محسوب می شود .
سرقت میوه از بالای درختی که از در باغ و یا خانه بیرون باشد سرقت از نوع حدی محسوب نمی شود .
پ) سارق برای دزدی اقدام به تخریب و یا از بین بردن حرز کند :
وکیل در این مورد توضیح می دهد که اگر سارق اقدام به شکستن قفل کند و یا از دیوار خانه بالا برود ، شرایط این سرقت به وجود می آید .
سرقت دوچرخه و یا ماشین در خیابان ها سرقت از نوع حدی محسوب نمی شود ، حتی اگر قفل آن را بشکنند ؛ زیرا خیابان ، حرز به حساب نمی آید .
سرقت ماشین در خیابان ، سرقت حدی محسوب نمی شود
ت) سارق باید اشیا را از حرز خارج کند :
وکیل توضیح می دهد که برای وقوع سرقت حدی ، باید سارقی که وارد منزل شده است مال را از خانه خارج کند و اگر مال خارج نشود سرقت از نوع حدی محقق نشده است .
ث) سرقت باید به طور مخفیانه انجام شود :
وکیل دادگستری چنین شرح می دهد که برای اینکه یک سرقت ، سرقت از نوع حدی تلقی بشود باید به طور پنهانی و بدون رضایت صاحب مال انجام گردد.
ج) کسی که دزدی انجام می دهد ، پدر و یا جد پدری صاحب وسیله نباشد :
وکیل چنین توضیح می دهد که اگر پدر یا جد پدری سارق باشند معافیت خواهند داشت ولی اگر فرزند از پدر سرقت کند ، حد جاری خواهد شد.
چ) باید ارزش مال سرقت شده معادل ۴.۵ نخود طلای مسکوک باشد .
وکیل یوسف آباد در این مورد بیان می کند که اگر دو یا چند نفر به سرقت آمده باشند ، باید سهم هر کدام از آن ها معادل ۴.۵ نخود طلای مسکوک باشد وگرنه سرقت از نوع حدی به حساب نمی آید .
ح) مال سرقت شده از اموال دولتی یا وقف آن نباشد.
خ) در زمان قحطی سرقت انجام نشود:
یعنی اگر به علت گرسنگی سرقت انجام شود شخص معاف می شود .
د) حتما باید صاحب مال ، از شخص سارق شاکی باشد و به مراجع قضایی رجوع کند .
ذ) صاحب مال باید سارق را نبخشد .
ر) اگر قبل از اثبات سرقت ، مال ربوده شده به صاحبش برگردد ، سرقت حدی محسوب نمی شود.
ز) اگر قبل از اثبات جرم ، مال سرقت شده به دارایی سارق اضافه نشده باشد سرقت حدی محسوب نمی شود
ژ) مال به سرقت رفته ، مالی سرقت شده یا غصبی نباشد.
مجازات سرقت حدی
حمیرا پارسا وکیل دادگستری شرح می دهد که : ماده ی ۲۷۸ قانون مجازات اسلامی ، مجازات سرقت را این گونه بیان می کند :
1-در مرتبه اول ، قطع کردن چهار انگشت دست راست شخص سارق از انتهای آن .
2-در مرتبه دوم ، قطع کردن پای چپ سارق .
3- در مرتبه سوم ، حبس ابد .
4-در مرتبه چهارم ، هر چند سرقت در زندان اتفاق افتاده باشد حکمش اعدام می باشد .
بیشتر بخوانید: تجویز انتقال منافع به غیر
2دیدگاه ها
احمد
20 مرداد 1403با سلام
برداشتن بدون اجازه گوشی همراه و اموال داخل گاو صندوق توسط همسر سرقت محسوب می شود ؟
parsalaw
23 مرداد 1403سلام
در صورت وجود سایر شرایط و احراز سوء نیت ممکن است از مصادیق سرقت باشد.