حمیرا پارسا وکیل پایه یک دادگستری _برای شرح کاملی از سرقت حدی و شرایط آن باید بدانیم سرقت نوعی جرم است که از قدیم همیشه اتفاق افتاده است و به همین دلیل مورد توجه قانون گذار بوده است ، به همین دلیل برای جرم سرقت مقرراتی در قانون مجازات اسلامی قدیم و همچنین در قانون مجازات اسلامی جدید وضع شده است. ماده ی ۱۹۸ قانون مجازات اسلامی قدیم و ماده ی ۲۶۶ در قانون مجازات اسلامی جدید به شرح جرم سرقت حدی پرداخته است. سرقت یعنی مال شخصی را بدون اجازه او ربودن که طبق قانون سرقت به دو دسته تقسیم می شود :
1- سرقت حدی
2- سرقت تعزیری
این دو سرقت ، جرم های متفاوتی هستند که ما در این مقاله به بررسی این نوع سرقت و لزوم وجود تمام شرایط برای حدی بودن سرقت را خواهیم آورد.
سرقت حدی از جمله معضلات اغلب جوامع می باشد.
الف) وسیله ی به سرقت رفته می بایست شرعا مالیت داشته باشد :
یعنی وسیله یا شی دارای ارزش اقتصادی و قابل معامله برای فروش باشد. بعضی اشیایی که مالیت ندارند اگر ربوده شوند سرقت تلقی نمی شود. مانند هوا یا آب دریا.
آب ، مطابق ماده ی۶۸۴ می تواند ربوده شود.
وکیل با تجربه توضیح می دهد که سرقت اسلحه ی غیر مجاز ، وصف مجرمانه دارد ؛ به این علت که یقینا مالیت دارد و حتی نگهداری آن باعث تعقیب کیفری می شود.
ب) شی سرقت شده در یک جای امن محافظت شده باشد :
وکیل پایه یک چنین بیان می دارد که اگر شخصی مالی را که در حرز است برباید مجرم است. مقصود از حرز ، دیوار یا هرگونه حصار یا قفل می باشد که صاحب مال می خواسته با آن از مالش حفاظت کند.
این مطلب هم می تواند مفید باشد: دفاع مشروع
ربودن میوه از انبار هر کسی و یا ربودن مصالح ساختمانی که شخصی برای ساخت خانه یا هر بنایی در مقابل بنا ریخته است سرقت حدی محسوب می شود.
سرقت میوه از بالای درختی که از در باغ و یا خانه بیرون باشد سرقت از نوع حدی محسوب نمی شود.
پ) سارق برای دزدی اقدام به تخریب و یا از بین بردن حرز کند :
وکیل در این مورد توضیح می دهد که اگر سارق اقدام به شکستن قفل کند و یا از دیوار خانه بالا برود ، شرایط این سرقت به وجود می آید.
سرقت دوچرخه و یا ماشین در خیابان ها سرقت از نوع حدی محسوب نمی شود، حتی اگر قفل آن را بشکنند ؛ زیرا خیابان ، حرز به حساب نمی آید.
سرقت ماشین در خیابان ، سرقت حدی محسوب نمی شود
ت) سارق باید اشیا را از حرز خارج کند :
وکیل توضیح می دهد که برای وقوع سرقت حدی ، باید سارقی که وارد منزل شده است مال را از خانه خارج کند و اگر مال خارج نشود سرقت از نوع حدی محقق نشده است.
ث) سرقت باید به طور مخفیانه انجام شود :
وکیل دادگستری چنین شرح می دهد که برای اینکه یک سرقت ، سرقت از نوع حدی تلقی بشود باید به طور پنهانی و بدون رضایت صاحب مال انجام گردد.
ج) کسی که دزدی انجام می دهد ، پدر و یا جد پدری صاحب وسیله نباشد :
وکیل چنین توضیح می دهد که اگر پدر یا جد پدری سارق باشند معافیت خواهند داشت ولی اگر فرزند از پدر سرقت کند ، حد جاری خواهد شد.
چ) باید ارزش مال سرقت شده معادل ۴.۵ نخود طلای مسکوک باشد.
وکیل یوسف آباد در این مورد بیان می کند که اگر دو یا چند نفر به سرقت آمده باشند ، باید سهم هر کدام از آن ها معادل ۴.۵ نخود طلای مسکوک باشد وگرنه سرقت از نوع حدی به حساب نمی آید.
ح) مال سرقت شده از اموال دولتی یا وقف آن نباشد.
خ) در زمان قحطی سرقت انجام نشود:
یعنی اگر به علت گرسنگی سرقت انجام شود شخص معاف می شود.
د) حتما باید صاحب مال ، از شخص سارق شاکی باشد و به مراجع قضایی رجوع کند.
ذ) صاحب مال باید سارق را نبخشد.
ر) اگر قبل از اثبات سرقت ، مال ربوده شده به صاحبش برگردد ، سرقت حدی محسوب نمی شود.
ز) اگر قبل از اثبات جرم ، مال سرقت شده به دارایی سارق اضافه نشده باشد سرقت حدی محسوب نمی شود
ژ) مال به سرقت رفته ، مالی سرقت شده یا غصبی نباشد.
حمیرا پارسا وکیل دادگستری شرح می دهد که : ماده ی ۲۷۸ قانون مجازات اسلامی ، مجازات سرقت را این گونه بیان می کند :
1-در مرتبه اول ، قطع کردن چهار انگشت دست راست شخص سارق از انتهای آن
2-در مرتبه دوم ، قطع کردن پای چپ سارق
3- در مرتبه سوم ، حبس ابد
4-در مرتبه چهارم ، هر چند سرقت در زندان اتفاق افتاده باشد حکمش اعدام می باشد
بیشتر بخوانید: تجویز انتقال منافع به غیر
سوالات متداول آیا زن میتواند بدون رضایت همسرش درخواست طلاق بدهد؟ بله، بر اساس قانون…
سوالات متداول تحریر ترکه در چه مواردی نیاز به دادگاه دارد؟ اگر ورثه نتوانند در…
عنوان توضیحات مختصر قانون جدید ملاقات فرزند طبق ماده 1174، والدین حتی پس از جدایی…
عنوانتوضیح مختصرصلح عمریقراردادی که به موجب آن مالکیت یک ملک به شخص دیگری منتقل میشود.صلح…
آیا ارسال پیامک به زن شوهردار بدون محتوای غیراخلاقی هم جرم محسوب میشود؟ اگر محتوای…
آیا در صورتی که شخصی از اموال من بدون اجازه من استفاده کند، میتوانم درخواست…
View Comments
با سلام
برداشتن بدون اجازه گوشی همراه و اموال داخل گاو صندوق توسط همسر سرقت محسوب می شود ؟
سلام
در صورت وجود سایر شرایط و احراز سوء نیت ممکن است از مصادیق سرقت باشد.