جدول نکات مهم

بروزرسانی(1404/04/30)

 شماره‌های تماس برای مشاوره حقوقی

📞 09123666928
☎️02188554580

چنانچه شخصی در حالت مستی مرتکب جرم شود

در مورد قتل در حالت مستی حمیرا پارسا وکیل کیفری در تهران بیان می دارد که در قوانین کیفری ایران از واژه ی قتل تعریفی گفته نشده است و همچنین در قانون مجازات اسلامی ایران قتل تعریف نگشته است و تنها در ماده ی ۲۰۴ انواع قتل را بیان کرده اند و در ماده ی ۲۰۵ مجازات قتل عمد آمده است اما در حقوق ، قتل اینگونه تعریف شده است که : لطمه زدن به زندگی دیگری چه به طریق عمل فیزیکی و چه به واسطه ی ترک فعل ، و هم چنین قتل در حالت مستی ، همین تعریف را در بر می گیرد.

وکیل در این مورد بیشتر شرح می دهد که برای انواع جرم ها یک تقسیم بندی کلی می توان در نظر گرفت که در آن ، جرایم در سه گروه طبقه بندی می شوند :

گروه اول جرم هایی که علیه اشخاص واقع می شوند ؛ یعنی نسبت به یک شخص جرمی اتفاق می افتد.

گروه دوم از جرم ها ، جرایمی هستند که علیه اموال رخ می دهند.

گروه سوم جرم هایی که علیه امنیت اتفاق می افتند ؛ یعنی این جرم ها نظم و امنیت را به هم می زنند.

برخی جرم ها نظم و امنیت جامعه را مختل می کنند ، قتل در حالت مستی از جمله آن هاست که با شرب خمر ایجاد می شود.

بنابراین قتل نیز به سه دسته تقسیم می شود :

1- قتل عمد

2- قتل غیر عمد

3- قتل خطای محض

در این مقاله می خواهیم در مورد قتل در حالت مستی توضیحاتی را بیان کنیم که می بایست مقدماتی برای این موضوع آورده می شد.

مجازات قتل در حالت مستی

وکیل دادگستری در این مورد چنین توضیح می دهد که ماده ی ۱۵۴ قانون مجازات اسلامی مجازات قتل در حالت مستی را این گونه بیان کرده است که تفاوت است بین کسی که در اثر استفاده از مشروبات الکلی تعادل روانی خود را از دست داده باشد و هم چنین کسی که به طور کلی در اثر خوردن مشروبات الکلی بی اراده شده است فرق گذاشته است که در این موارد فرد با اختیار خود برای مصرف این مواد اقدام کرده است.

اگر به کسی به زور مشروب بنوشانند و یا مواد روان گردان را به مصرف برسانند این فرد در جرم مسئولیت ندارد چون که این فرد تحت اجبار مواد را مصرف کرده است

قتل در حالت مستی مجازات سنگینی دارد.

بنابراین اگر شخص تا حدی مست کرده باشد و کاملا بی اراده نشده باشد نمی توانیم بگوییم که او جرمی را مرتکب نشده است.

وکیل توضیح می دهد که : درباره ی قتل در حالت مستی ماده ۳۰۷ قانون مجازات اسلامی نیز همین حکم را دارد. پس اگر شدت مستی خیلی زیاد باشد و فرد اراده ی خود را از دست بدهد و اصلا به اطراف خود توجهی نداشته باشد و متوجه کارهایش نباشد ، می توان گفت که مصرف را با اراده ی خود انجام نداده است ، پس قتل در حالت مستی را نمی توان در این مورد عمدی دانست و قصاص را نمی توان برای این مورد اجرا کرد.

«قتل در حالت مستی ممکن است عمد یا غیرعمد باشد؛ اگر فرد در اثر مصرف مشروبات الکلی اراده‌اش را از دست دهد، مسئولیت کیفری او کمتر است، اما اگر اختیار مصرف داشته باشد، مجازات سنگین خواهد داشت.»

حکم شرعی مرگ در حالت مستی

در فقه اسلامی، مصرف مشروبات الکلی به طور کلی حرام است و اگر فردی در حالت مستی جان خود را از دست بدهد، احکام خاصی بر وضعیت او مترتب می‌شود. این احکام بسته به شرایط مرگ، مسئولیت فرد و نیت او، متفاوت خواهند بود.

1. وضعیت تکلیفی و گناه کبیره

در تمامی مذاهب فقهی اسلام، مصرف مشروبات الکلی یکی از گناهان کبیره محسوب می‌شود و اگر فردی در حالت مستی از دنیا برود، مرگ او در شرایط ناپسند رخ داده است. در برخی روایات اسلامی آمده است که کسی که در حالت مستی بمیرد، گویی در حال معصیت از دنیا رفته و ممکن است از رحمت الهی محروم شود.

2. تأثیر مستی بر اعمال شرعی (نماز، روزه، شهادت و کفاره)

• اگر فردی در حالت مستی فوت کند و نماز یا روزه‌های قضا بر گردن داشته باشد، این تکالیف به ورثه و بستگان او توصیه می‌شود تا به جای او ادا کنند.
• مستی ممکن است باعث شود که انسان سخنان یا رفتارهایی انجام دهد که تکلیف شرعی بر آن مترتب است، مانند شهادت دروغ، اهانت به مقدسات یا آسیب به دیگران که در این صورت، عواقب آن نیز بر عهده او خواهد بود.

3. احکام دیه و قصاص در صورت تصادف یا قتل در حالت مستی

حکم تصادف منجر به فوت در حالت مستی

در حقوق ایران، رانندگی در حالت مستی یکی از جرایم خطرناک و دارای مجازات‌های سنگین است. اگر فردی تحت تأثیر مصرف الکل یا مواد مخدر اقدام به رانندگی کند و در نتیجه تصادفی منجر به فوت دیگران شود، علاوه بر مجازات‌های مربوط به رانندگی در حالت مستی، مسئول پرداخت دیه و تحمل حبس نیز خواهد بود. حالت مستی به عنوان یک عامل تشدید کننده جرم در نظر گرفته می‌شود و قاضی می‌تواند مجازات سنگین‌تری نسبت به حالت عادی صادر کند. همچنین، در صورتی که مصرف مشروبات الکلی با اجبار یا شرایط خاصی همراه باشد، ممکن است حکم پرونده تحت تأثیر قرار گیرد. بنابراین، رعایت قوانین رانندگی و پرهیز از رانندگی در حالت مستی، علاوه بر حفظ جان خود و دیگران، از بروز عواقب حقوقی شدید جلوگیری می‌کند.

اگر فردی در حالت مستی موجب تصادف یا قتل شود و خود نیز در این حادثه فوت کند، احکام دیه و قصاص بر اساس شرایط بررسی می‌شود:

• اگر فرد در حالت مستی موجب قتل دیگری شود، حتی اگر عمدی نباشد، ممکن است اولیای دم او را مسئول بدانند و مطالبه قصاص یا دیه کنند.
• اگر مستی باعث خودکشی یا حادثه منجر به فوت شود، در فقه برخی مذاهب اسلامی، این مرگ در حکم خودکشی دانسته شده و احکام خاص خود را دارد.

بیشتر بخوانید: محدوده پابند الکترونیکی چقدر است

4. غسل و کفن فرد مست در صورت مرگ

اگر فرد مسلمانی در حالت مستی فوت کند، همچنان احکام تغسیل (غسل میت)، تکفین (کفن کردن) و نماز میت برای او انجام می‌شود، مگر اینکه ارتداد او ثابت شود. برخی فقها توصیه کرده‌اند که برای چنین افرادی، طلب مغفرت بیشتر انجام شود.

خلاصه مطلب و مشاوره حقوقی با وکیل کیفری

مرگ در حالت مستی از نظر شرعی یک وضعیت ناپسند و مذموم محسوب می‌شود که می‌تواند بر وضعیت اخروی فرد تأثیرگذار باشد. فقه اسلامی همواره نسبت به پرهیز از مستی هشدار داده و تأکید کرده است که انسان باید با عقل و اختیار کامل، اعمال خود را انجام دهد.

حال چنانچه با توضیحات ارائه شده نیاز به مشاوره حقوقی رایگان با وکیل کیفری داشتید با شماره های دفتر وکالت حمیرا پارسا تماس بگیرید.

📞 09123666928
☎️02188554580

سؤالات متداول