بروزرسانی(1403/11/14)
نکات مهم درباره تجدیدنظرخواهی |
|
|---|---|
| تجدیدنظرخواهی چیست؟ | تجدیدنظرخواهی به فرایندی گفته می‌شود که در آن یکی از طرفین دعوا به رأی دادگاه بدوی اعتراض می‌کند و درخواست بررسی مجدد آن را در دادگاه تجدیدنظر دارد. این درخواست معمولاً به این دلیل انجام می‌شود که یکی از طرفین معتقد است رأی صادره ناقص، ناعادلانه یا برخلاف قوانین بوده است. |
| ویژگی‌های تجدیدنظرخواهی |
|
| جهات تجدیدنظرخواهی | براساس ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی، می‌توان درخواست تجدیدنظر را در صورتی که رأی صادره از دادگاه بدوی یکی از جهات زیر را داشته باشد ارائه داد:
|
| موارد خارج از مهلت قانونی برای تجدیدنظرخواهی | در صورت وقوع مواردی چون فوت محکوم علیه، ورشکستگی یا حجر، امکان درخواست تجدیدنظر خارج از مهلت قانونی فراهم می‌شود. |
| مراحل تجدیدنظرخواهی | پس از ثبت دادخواست تجدیدنظر، طرف مقابل 10 روز فرصت برای پاسخگویی دارد. سپس پرونده به دادگاه تجدیدنظر ارسال می‌شود. |
| مهلت تجدیدنظرخواهی | مهلت تجدیدنظرخواهی برای افراد داخل کشور 20 روز و برای افراد خارج از کشور 2 ماه پس از تاریخ ابلاغ است. |
| آیا دادگاه تجدیدنظر حضوری است؟ | رسیدگی در دادگاه تجدیدنظر معمولاً غیرحضوری است، مگر در موارد خاص که ممکن است جلسه حضوری برگزار شود. |
| آیا به رأی قطعی دادگاه تجدیدنظر می‌توان اعتراض کرد؟ | در برخی شرایط خاص، امکان اعتراض به رأی قطعی دادگاه تجدیدنظر از طریق فرجام‌خواهی، اعاده دادرسی یا اعتراض شخص ثالث وجود دارد. |
| تماس با وکیل | برای مشاوره حقوقی می‌توانید با دفتر وکالت حمیرا پارسا تماس بگیرید.
شماره تماس: 02188554580 | 09123666928 |
تجدیدنظرخواهی
قبل از تجدیدنظرخواهی همیشه ارای صادره به نفع یکی از طرفین دعوا و به ضرریکی از طرفین خواهد بود. قانونگذار در جهت پیشگیری از تضییع حق اشخاصی که رای به ضرر وی صادر شده، مهلت تجدیدنظرخواهی نسبت به تصمیمات صادره توسط محاکم قضائی در نظر گرفته است. علی ایحال جهت بررسی تمام جزئیات تجدیدنظرخواهی به رای هایی که توسط دادگاه صادر شده با حمیرا پارسا وکیل پایه یک همراه باشید:
تجدید نظرخواهی یعنی چه؟
تجدیدنظرخواهی به فرایندی گفته می‌شود که در آن یکی از طرفین دعوا (خواهان یا خوانده) به رأی دادگاه بدوی (نخستین) اعتراض می‌کند و درخواست بررسی مجدد آن را در دادگاه تجدیدنظر دارد. این درخواست معمولاً به این دلیل انجام می‌شود که یکی از طرفین معتقد است رأی صادرشده ناقص، ناعادلانه یا برخلاف قوانین بوده است.
ویژگی‌های تجدیدنظرخواهی:
✔ بررسی مجدد پرونده توسط قضات دادگاه تجدیدنظر
✔ بررسی فقط بر اساس اسناد و لوایح (معمولاً بدون نیاز به جلسه حضوری)
✔ مهلت قانونی محدود برای ثبت درخواست (معمولاً 20 روز برای افراد داخل کشور و 2 ماه برای افراد خارج از کشور)
✔ ممکن است رأی اولیه تأیید، نقض یا اصلاح شود
بنابراین، تجدیدنظرخواهی فرصتی برای اصلاح رأی دادگاه بدوی است، اما فقط در صورتی انجام می‌شود که دلایل قانونی و موجه برای اعتراض وجود داشته باشد.
جهات تجدیدنظرخواهی از آرای صادره
ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی
براساس ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی، اگر رای صادره از دادگاه بدوی یکی از جهات ذیل را داشته باشد می توان درخواست تجدیدنظرخواهی را به دادگاه ارائه نمود:
- ادعای مخالف بودن رأی با موازین شرعی و مقررات قانونی
- ادعای عدم صلاحیت قاضی و یا دادگاه صادرکننده رأی
- ادعای عدم اعتبار مستندات دادگاه
- ادعای فقدان شرایط قانونی شهادت شهود
- ادعای عدم توجه قاضی به دلایل ابرازی
- ادعای مخالف بودن رأی با موازین شرعی و مقررات قانونی
تبصره – اگر درخواست تجدیدنظر به استناد یکی از جهات مذکور در این ماده به عمل امده باشد در صورت وجود جهات دیگر، مرجع تجدیدنظر به آن جهت هم رسیدگی می نماید.
در چه مواردی تجدید نظر خواهی خارج از مهلت قانونی میسر است؟
حجر، ورشکستگی، فوت محکوم علیه : اگر، محکوم علیه، پس از صدور رای و پیش از ابلاغ آن، محجور، ورشکسته یا فوت شود، رای باید در مورد محجور به قیم، در مورد ورشکسته به مدیر تصفیه و در مورد متوفی به وراث او ابلاغ گردد و مهلت تجدید نظر، از تاریخ ابلاغ به آن ها، در نظر گرفته خواهد شد.
عذر تجدیدنظر خواه : محکوم علیه، چنانچه عذر موجهی داشته باشد، نیز می تواند دادخواست تجدید نظر را خارج از مهلت ارائه نماید. در این صورت، دادخواست تجدید نظر، باید، به همراه مدارک مثبت مصادیق عذر موجه در قانون آیین دادرسی مدنی یا کیفری، به دادگاه صادر کننده رای مرحله نخستین ارائه گردد. دادگاه، پس از رسیدگی، در صورتی که آن را موجه تشخیص داد، قرار قبولی و در غیر این صورت، قرار رد دادخواست تجدید نظر را صادر خواهد کرد.
مراحل تجدیدنظرخواهی
هریک از اصحاب دعوی که درخواست تجدیدنظرخواهی داشته باشند با ثبت دادخواست تجدیدنظر نسبت به تجدیدنظرخواهی اقدام نموده و پس از تجدیدنظرخواهی دادخواست و لایحه وی به طرف مقابل ابلاغ و ظرف ده روز مهلت پاسخ به تجدیدنظرخواهی طرف مقابل به وی داده می شود.
پس از طی این مدت تا پاسخی داده شود و یا نشود پرونده به دادگاه تجدیدنظر ارسال خواهد شد.
مهلت تجدید نظرخواهی چه قدر است؟
مهلت تجدیدنظرخواهی به آرای صادره از تاریخ ابلاغ بیست روز مهلت تجدیدنظرخواهی دارد و افرادی که در خارج از کشور اقامت دارند دوماه از تاریخ ابلاغ فرصت تجدیدنظرخواهی را دارا می باشند.
بیشتر بخوانید: تجدیدنظرخواهی از آراء صادره شورای حل اختلاف
مدت زمان برگشت پرونده از تجدید نظر
مدت زمان برگشت پرونده از دادگاه تجدیدنظر بستگی به شرایط پرونده، تشکیل جلسه رسیدگی و یا عدم تشکیل جلسه و… دارد. گاهی بعضی از شبعات ظرف حداقل زمان ممکن رای تجدیدنظر را صادر می کنند اما بعضی از شبعات به هر دلیلی از جمله شلوغی شعبه در زمان بسیار طولانی تری رای را صادر می کنند. طرفین دعوی باید ضمن صبوری نسبت به شرایط ایجادشده منتظر صدور رای باشند. پرونده مطروحه تا پایان وقت نظارت تعیین شده و یا قبل از آن تعیین تکلیف خواهد شد.
مطالعه پرونده در تجدید نظر
هر یک از اصحاب دعوی و یا وکلای آنها می توانند با درخواست کتبی از دادگاه تقاضای مطالعه پرونده را بنمایند، شخص نامبرده لایحه ای خطاب به ریاست دادگاه تجدیدنظر درخواستی مبنی بر مطالعه پرونده نوشته و پس از اخذ دستور نسبت به مطالعه اقدامت لازم را به عمل می آورند.
ایا دادگاه تجدید نظر حضوری است؟
رسیدگی در دادگاه تجدیدنظر معمولاً غیرحضوری انجام می‌شود و قضات بر اساس مدارک و لوایح کتبی طرفین، رأی صادر می‌کنند. اما در برخی شرایط خاص، ممکن است جلسه حضوری تشکیل شود.
مواردی که دادگاه تجدیدنظر ممکن است حضوری باشد:
✅ اگر قضات دادگاه تجدیدنظر نیاز به توضیحات بیشتری داشته باشند، ممکن است طرفین یا وکلای آنها را برای جلسه حضوری دعوت کنند.
✅ در برخی پرونده‌های کیفری که حضور متهم الزامی است، دادگاه جلسه رسیدگی حضوری برگزار می‌کند.
✅ اگر یکی از طرفین درخواست جلسه حضوری کند و دادگاه آن را لازم بداند، ممکن است جلسه‌ای تشکیل شود.
آیا به رأی قطعی دادگاه تجدیدنظر می‌توان اعتراض کرد؟
رأیی که توسط دادگاه تجدیدنظر صادر می‌شود، در بیشتر موارد قطعی و لازم‌الاجرا است، اما در برخی شرایط خاص امکان اعتراض به آن وجود دارد. مهم‌ترین راه‌های اعتراض به رأی قطعی دادگاه تجدیدنظر عبارتند از:
- فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور – اگر رأی دادگاه تجدیدنظر برخلاف قوانین شرعی یا قانونی باشد، امکان فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور وجود دارد. این مورد معمولاً برای دعاوی مهم مانند پرونده‌های حقوقی بالای سقف مالی مشخص یا موارد خاص خانوادگی اعمال می‌شود.
- اعاده دادرسی – در صورتی که اسناد جدیدی به دست آید، یا اثبات شود که رأی بر اساس مدارک جعلی یا شهادت دروغ صادر شده است، می‌توان از طریق اعاده دادرسی درخواست بررسی مجدد پرونده را داد.
- اعتراض شخص ثالث – اگر رأی صادره حقوق شخص ثالثی را تضییع کند که در دادگاه اولیه و تجدیدنظر حضور نداشته است، وی می‌تواند به رأی اعتراض کند.
بنابراین، اگرچه رأی دادگاه تجدیدنظر قطعی است، اما در شرایط خاص امکان اعتراض از طریق فرجام‌خواهی، اعاده دادرسی یا اعتراض شخص ثالث وجود دارد.
نکته
شایان ذکر است رسیدگی در دادگاههای تجدیدنظر اعم از حقوقی و یا کیفری بصورت همزمان شکلی و ماهیتی بوده و در صورت احراز جهاتی از تجدیدنظرخواهی رای صادره نقض و رای جدیدی بصورت صحیح صادر خواهد شد و جهت اجرا به دادگاه صادر کننده رای بدوی ارسال خواهد شد. در دیوان عالی کشور رسیدگی بصورت شکلی بوده، قضات در دیوان عالی کشور رای صادره را بررسی می نمایند. در صورت تشخیص صحت آن رای صادره را ابرام و جهت اجرای آن پرونده را به دادگاه صادرکننده رای ارسال می نمایند. اگر رای صادره از دیدگاه قضات دیوان عالی کشور بطور صحیح صادر نشده باشد، ضمن نقض رای پرونده جهت رسیدگی به شعبه صادر کننده رای جهت رسیدگی و صدور رای مجدد ارسال خواهد شد.
مشاوره حقوقی با وکیل تجدیدنظر
پس از مطالعه شرح کامل تمامی اطلاعات تجدیدنظرخواهی و شرایط آن، چنانچه پس از دریافت رای صادره از دادگاه بدوی، متوجه اشتباه و یا اجحاف در حق خود شده اید می توانید جهت مشاوره حقوقی، تنظیم لایحه و یا دادخواست تجدیدنظرخواهی به دفتر وکالت حمیرا پارسا وکیل پایه یک مراجعه و از خدمات مذکور بهره مند شوید. دفتر وکالت حمیرا پارسا وکیل یوسف اباد آماده پاسخگویی به سوالات شما در زمینه تجدیدنظرخواهی می باشد.
02188554580
09123666928