استرداد جهیزیه

وب سایت حقوقی حمیرا پارسا وکیل پایه یک _ در عرف خانواده های ایرانی زمانی که دختری قصد ازدواج دارد و در حال رفتن به خانه بخت می باشد، با توجه به رسم و رسوم هر شهر یا هر استان مجموعه وسایل (اموال منقولی) به همراه خود به منزل همسر می بردکه به اصطلاح جهیزیه خوانده می شود از آنجایی که مطابق قانون ایران تهیه وسایل زندگی به عهده شوهر می باشد و آوردن جهیزیه به معنی سلب مسئولیت زوج در تهیه وسایل زندگی نمی باشد و زن با آوردن وسایل و آن ها را در اختیار مرد قرار می دهد

تا از آنها اسفاده نماید در اصطلاح حقوقی اذن در انتفاع می دهد و زن هر زمان که بخواهد می تواند با بازپس گیری جهیزیه مانع استفاده از آن توسط مرد شود دعوای حقوقی که زن می تواند در این رابطه با کمک وکیل خانواده مطرح نماید ، دعوای استرداد جهیزیه می باشد. در این راستا زن می تواند با در دست داشتن عقدنامه شناسنامه و سیاهه جهیزیه (در صورت موجود بودن ) نسبت به طرح دعوای استرداد جهیزیه اقدام نماید. مرجع رسیدگی به این دعوا دادگاه خانواده می باشد، از انجا که ید زوج بر جهیزیه ید امانی است و زوج فقط حق استفاده از آن ها را دارد. طرح دعوای استرداد جهیزیه به منزله رجوع از اذن و عدم رضایت بر استفاده مجدد زوج بر جهیزیه است. بنابراین زوج موظف است در صورت استرداد اموال امانی را در وضعیت موجود مسترد کند.

لذا وکیل طلاق می تواند با طرح دادخواست استرداد جهیزیه و ضمن آن تامین خواسته نسبت به استرداد جهیزیه اقدام نماید. دعوای استرداد جهیزیه دعوای مالی می باشد و باید تقدیم گردد.

این مطلب هم می تواند برای شما مفید باشد: کلیات نفقه

استرداد جهیزیه چیست؟

جهیزیه به مجموعه اموالی اطلاق می‌شود که زن به هنگام ازدواج به خانه شوهر می‌برد. در سنت ایرانی، این اموال عموماً توسط خانواده زن تهیه می‌شود و به‌عنوان کمک به شروع زندگی مشترک در اختیار زن و شوهر قرار می‌گیرد. استرداد جهیزیه به معنای بازگرداندن این اموال به زن یا خانواده او، پس از فروپاشی زندگی مشترک است. در مواردی که زن درخواست طلاق داده یا زندگی مشترک خاتمه می‌یابد، زن می‌تواند با استناد به فهرست اموالی که به‌عنوان جهیزیه آورده، درخواست استرداد این اموال را داشته باشد.

استرداد جهیزیه در ایران یک موضوع حقوقی و مهم است که می‌تواند به دلایل مختلفی همچون طلاق یا اختلافات خانوادگی مطرح شود. طبق قانون، زن حق دارد جهیزیه خود را پس بگیرد، به شرطی که بتواند اثبات کند این اموال در زمان ازدواج به عنوان جهیزیه به خانه برده شده است.

قانون جهیزیه در طلاق

در صورتی که زن و شوهر در فرآیند طلاق باشند، یکی از مسائل مهمی که باید به آن پرداخته شود، تکلیف جهیزیه است. بر اساس قوانین ایران، جهیزیه به عنوان دارایی شخصی زن محسوب می‌شود و مرد نمی‌تواند هیچ‌گونه ادعایی در خصوص مالکیت آن داشته باشد. در صورتی که زوجه بخواهد جهیزیه خود را پس بگیرد، دادگاه این حق را برای او محفوظ می‌داند.

در طلاق، زن می‌تواند درخواست استرداد جهیزیه را به دادگاه ارائه کند و با اثبات مالکیت این اموال، آن‌ها را پس بگیرد. البته مرد نمی‌تواند از جهیزیه زن به عنوان ابزار فشار استفاده کند و دادگاه موظف است به درخواست زن رسیدگی کند. همچنین، در شرایطی که طلاق توافقی باشد، زوجین می‌توانند در خصوص نحوه استرداد جهیزیه به توافق برسند.

ماده قانونی استرداد جهیزیه

قانون مدنی ایران به صورت مستقیم به موضوع جهیزیه اشاره نکرده است، اما ماده 1107 قانون مدنی به نفقه و تأمین هزینه‌های زندگی اشاره دارد که جهیزیه به‌عنوان بخشی از این اموال مطرح می‌شود. از طرف دیگر، استرداد جهیزیه در عمل به‌عنوان یکی از حقوق مالی زن مطرح شده و دادگاه‌ها به استناد به این ماده و همچنین عرف، به درخواست استرداد جهیزیه رسیدگی می‌کنند.

از نظر قانونی، جهیزیه به‌ عنوان اموال شخصی زن تلقی می‌شود و در هر زمان که زن بخواهد، می‌تواند درخواست بازپس‌گیری آن را داشته باشد. همچنین بر اساس ماده 1118 قانون مدنی، زن استقلال کامل در اموال خود دارد و می‌تواند اموال خود از جمله جهیزیه را مدیریت کرده یا استرداد کند.

نمونه دادخواست استرداد جهیزیه

زنانی که قصد دارند جهیزیه خود را پس بگیرند، باید از طریق تنظیم دادخواست استرداد جهیزیه به دادگاه خانواده اقدام کنند. نمونه‌ای از این دادخواست به شرح زیر است:

ریاست محترم دادگاه خانواده (نام شهر)

با سلام،

احتراماً به استحضار می‌رساند اینجانب (نام زن) با همسرم (نام شوهر) در تاریخ (تاریخ ازدواج) ازدواج کرده‌ام و در طی مدت زندگی مشترک جهیزیه‌ای شامل (فهرست اموال) را به خانه مشترک برده‌ام. با توجه به اختلافات موجود و درخواست اینجانب مبنی بر طلاق، خواهشمند است دستور استرداد اموال مذکور صادر فرمایید.

با تقدیم احترامات،

امضاء و تاریخ

این دادخواست باید به همراه مدارک اثبات‌کننده مالکیت جهیزیه مانند فاکتورهای خرید، سیاهه جهیزیه و شهادت شهود به دادگاه ارائه شود.

مدارک لازم برای دادخواست استرداد جهیزیه

برای ارائه دادخواست استرداد جهیزیه به دادگاه، زن باید مدارک لازم را تهیه و به دادگاه ارائه کند. این مدارک شامل موارد زیر است:

• فاکتورهای خرید اموال: اگر زن فاکتورهای خرید اموال را در اختیار داشته باشد، می‌تواند آن‌ها را به عنوان مدرک مالکیت ارائه کند.
• سیاهه جهیزیه: یکی از مهم‌ترین مدارکی که زن می‌تواند برای اثبات مالکیت جهیزیه ارائه دهد، سیاهه جهیزیه است. سیاهه معمولاً در زمان ازدواج توسط خانواده زن تهیه شده و به امضای زوجین و شهود می‌رسد.
• شهادت شهود : در صورتی که سیاهه یا فاکتورهای خرید موجود نباشد، زن می‌تواند از شهود برای اثبات مالکیت اموال خود استفاده کند. شهادت افراد معتبر که در زمان ازدواج حضور داشته‌اند، می‌تواند به عنوان مدرک مورد قبول دادگاه قرار گیرد.
• کپی کارت ملی و شناسنامه: برای تکمیل پرونده، ارائه مدارک هویتی زن نیز ضروری است.

نمونه رای استرداد جهیزیه بدون سیاهه

در برخی موارد، زن ممکن است سیاهه جهیزیه یا فاکتورهای خرید اموال خود را در اختیار نداشته باشد. در این موارد، دادگاه بر اساس شهادت شهود و سایر مدارک موجود، اقدام به صدور رای می‌کند. یک نمونه رای استرداد جهیزیه بدون سیاهه به شرح زیر است:

در خصوص دادخواست خواهان (نام زن) به طرفیت خوانده (نام مرد) مبنی بر استرداد جهیزیه، با توجه به اظهارات شهود و مدارک موجود، دادگاه رای به استرداد اموال مذکور صادر می‌نماید. جهیزیه شامل (فهرست اموال) بوده و دادگاه حکم به بازگرداندن اموال به خواهان را می‌دهد.

تاریخ و امضاء قاضی

در بحث استرداد جهیزیه، دانستن قوانین و حقوق مرتبط با این موضوع بسیار مهم است. زنانی که در پی استرداد جهیزیه خود هستند، باید مدارک لازم را تهیه و به دادگاه ارائه دهند تا بتوانند از حقوق خود دفاع کنند. همچنین با بهره‌گیری از مشاوره‌های حقوقی و استناد به قوانین مربوطه، می‌توانند فرآیند بازپس‌گیری جهیزیه را با موفقیت پشت سر بگذارند.

خلاصه رای

زوجه با آوردن جهیزیه به منزل زوج، صرفاً به‌صورت ضمنی اذن در اباحه تصرفات داده است و زوج حق تصرفات منافی با حق مالکیت زوجه ندارد بنابراین در صورت فروش موظف به پرداخت قیمت و در صورت مثلی بودن، مثل آن را باید پرداخت نماید.

نمونه رای دادگاه

در خصوص دادخواست تقدیمی خواهان خانم ل.ص. فرزند ح. با وکالت خانم م.الف. به‌طرفیت خوانده آقای ر.ک. فرزند الف. به‌ خواسته استرداد جهیزیه به شرح سیاهه عادی تقدیمی مضبوط در پرونده، نظر به استماع اظهارات خواهان و دفاعیات خوانده، ملاحظه مدارک ایداعی، و اینکه خوانده دلیلی بر استرداد جهیزیه مورد مطالبه اقامه ننموده و ید زوج بر جهیزیه امانی تلقی می‌شود، زوج فقط حق استفاده از آن را در زندگی مشترک دارد و با عنایت به اینکه خواهان با طرح دادخواست از اذن خود رجوع کرده و عدم رضایت خود را به استمرار ید زوج بر اقلام جهیزیه اعلام نموده و چون امین مکلف است در صورت مطالبه مستودع عین اموال امانی را در وضعیت موجود به وی مسترد نماید و موجبی نیز برای ادامه تصرفات خوانده وجود ندارد، فلذا مستنداً به مواد۱۹۴و۱۹۸ از قانون آیین دادرسی مدنی و مواد۶۱۹ و۶۲۰ قانون مدنی، دعوی خواهان را محمول بر صحت تشخیص، خوانده را به استرداد جهیزیه وفق لیست سیاهه تقدیمی (به‌استثناء یک‌تخته فرش ماشینی ۹ متری یک دستگاه یخچال‌فریزر یک دستگاه اجاق‌گاز و یک دستگاه تلویزیون و سرویس تخت خواب) و نیز هزینه‌های دادرسی محکوم و اعلام می‌نماید. رأی صادره حضوری و ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی درمحاکم تجدیدنظر استان تهران نمی‌باشد.
رئیس شعبه ۲۴۱ دادگاه عمومی حقوقی تهران مقدم

رای دادگاه تجدید نظر

در خصوص دادخواست تجدیدنظرخواهی آقای ر.ک. به‌طرفیت خانم ل.ص. نسبت به دادنامه شماره ۱۰۰۵۰۹ مورخ ۱۲/۰۳/۱۳۹۲ در پرونده کلاسه ۱۴۹۱ صادره از شعبه ۲۴۱ دادگاه عمومی حقوقی تهران که به‌موجب آن حکم به استرداد جهیزیه وفق لیست سیاهه به‌استثناء یک‌تخته فرش ماشینی ۹ متری – یک دستگاه یخچال‌فریزر – یک دستگاه اجاق‌گاز و یک دستگاه تلویزیون و سرویس تخت خواب و هزینه دادرسی صادر گردید زوجه مدعی گردید چهار قلم از قبیل لباسشویی و ظرف‌شویی و چرخ‌خیاطی را فروخت و هزینه چشم خانم ل.ص. نموده‌ام و جاروبرقی سوخته نظر به اینکه زوجه وسایل را به منزل جهت استفاده بوده است و اذن اباحه استفاده است و اذن ربیع در اذن تصرف مستلزم نمی‌باشد لذا در صورت فروش موظف به پرداخت قیمت و در صورت مثل بودن مثل آن را بایستی پرداخت نماید لذا اعتراض تجدیدنظرخواهی وارد نمی‌باشد زیرا دادنامه تجدیدنظر خواسته بر اساس محتویات پرونده و دلایل و مدارک ابرازی صحیحاً و مطابق مقررات قانونی خالی از هرگونه اشکال صادرشده و تجدیدنظرخواه در این مرحله از رسیدگی دلیل یا مدرک قانع‌کننده و محکمه‌ پسندی که موجب نقض و بی‌اعتباری دادنامه معترض‌ٌعنه را ایجاب نماید ابراز ننموده و لایحه اعتراضیه متضمن جهت موجه نیست و تجدیدنظرخواهی با هیچ‌یک از شقوق ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی مطابقت ندارد. لذا دادگاه ادعای تجدیدنظرخواه را وارد و محمول بر صحت تشخیص نداده دادنامه مورد اعتراض را منطبق با مقررات و اصول دادرسی می‌داند مستنداً به ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی ضمن ردّ دادخواست تجدیدنظرخواهی دادنامه تجدیدنظر خواسته را عیناً تأیید می‌نماید. این رأی قطعی است.
رئیس شعبه ۴۰ دادگاه تجدیدنظر استان تهران مستشار دادگاه
خالقی نجفی سواد روباری

مشاوره حقوقی استرداد جهیزیه

حمیرا پارسا وکیل پایه یک دادگستری آماده ارائه مشاوره حقوقی و وکالت در زمینه استرداد جهیزیه می باشد، کافیست با شماره های مندرج در وب سایت تماس گرفته تا از خدمات حقوقی دفتر وکالت حمیرا پارسا وکیل خانواده بهره مند شوید.

021885545800

09123666928