خلع ید چیست؟ شرح کلی آن

خلع ید از جمله اصطلاحات حقوقی می باشد که به یک نوع اقدام قانونی گفته می شود که بر روی اموال غیر منقول صورت می گیرد. خلع ید از طرف شخص و یا اشخاصی که اموال غیرمنقول آنها از طرف افرادی تصرف شده است درخواست می شود. این اقدامات در جهت رفع تصرف اموال غیرمنقول صورت می پذیرد. خواهان باید برای انجام خلع ید از اموال غیر منقول مالکیت خود را به اثبات برساند و در واقع مالک باید مدارک دال بر مالکیت خود را به دادگاه تقدیم کند. گاهی اوقات افرادی بدون اجازه مالک ملکی وارد آن ملک شده و اقدام به تصرف مادی آن ملک می نمایند، مالک آن ملک می تواند با توسل به راههای قانونی اقدام به اخراج متصرف مادی ملک نماید عنوان حقوقی یکی از راه های رفع تصرف از ملک مورد تجاوز را خلع ید می گویند، و اینک به تشریح مسائل حقوقی این دعوای حقوقی یعنی خلع ید می پردازیم
برای درک بهتر موضوع با عنوان یک مثال به شما توضیح می دهیم من دارای یک مغازه می‌باشم و به مسافرت می‌روم بعد از ۲ سال مراجعت می‌کنم و متوجه می‌شوم یکی از همسایگان مغازه از غیبت من سوء استفاده کرده و به تصرف مغازه پرداخته و در آن مبادرت به فروش لوازم یدکی اتومبیل می‌نماید، هر چند به او تذکر داده می‌شود حاضر نمی‌گردد مغازه را تحویل دهد.
اینجاست که من باید با در دست داشتن سند مالکیت به شورای حل اختلاف محل وقوع مغازه مراجعه کرده و با تنظیم دادخواست و طرح دعوی خلع ید بطرفیت متصرف که اصطلاحا غاصب تلقی می‌شود حق خود را مطالبه نمایم، شرط اصلی جهت طرح دعوی مذکور داشتن مالکیت بلا منازع است یعنی باید سندی داشته باشیم که مالکیت ما را ۱۰۰ درصد ثابت کند مثل دفترچه مالکیت سیم سرب، یا حکم قطعی اثبات مالکیت. اما اگر واقعا مالک باشم، اما مدرکی برای اثبات آن نداشته باشم و طرف مقابل هم ادعای مالکیت مرا قبول نداشته باشد اینجا باید ابتدا به دادگاه مراجعه کنم و دعوای اثبات مالکیت مطرح نمایم و با گرفتن حکم قطعی اثبات مالکیت دعوای خلع ید در شورای حل اختلاف مطرح نمایم والا موفق نمی‌شوم.
لازم به ذکر است دعوای خلع ید با دعوای تصرف عدوانی و تخلیه ید متفاوت است، زیرا منشاء دعوای خلع ید غصب است و هیچ قراردادی بین مالک و متصرف وجود ندارد، اما در تخلیه قرارداد وجود دارد، اما با وصف اینکه مدت اجاره پایان پذیرفته است مستاجر حاضر به تخلیه ملک نیست اینجا باید دعوای تخلیه مطرح کرد که در آن مالکیت عین ملک نیز شرط نیست همین که شما مالک منافع هم باشی کفایت می‌کند، تصرف عدوانی نیز که به دو صورت کیفری و حقوقی قابل طرح است باز موضوع فرق می‌کند در دعوای تصرف عدوانی حقوقی فقط اثبات سابقه تصرف کافی است و نیازی به اثبات مالکیت (عین و منافع) نیست همین که سبق تصرف خواهان و لحوق تصرف خوانده و عدوانی بودن تصرف ثابت شود کافی است.
در شکایت تصرف عدوانی کیفری که طبق ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۵ مطرح می‌شود اختلاف نظر وجود دارد عده‌ای مالکیت را شرط می‌دانند، اما عده دیگری فقط سبق تصرف را کافی می‌دانند که رویه قضایی نظر اول یعنی اثبات مالکیت را پذیرفته است.

خلع ید مشاعی:

خلع ید مشاعی زمانی اتفاق می‌افتد که چند نفر به طور مشترک مالک یک ملک باشند و یکی از آنها مانع ورود سایرین گردد. برای انجام خلع ید مشاعی باید از طریق دادگاه اقدام شود. لازم به ذکر است که در خلع ید مشاعی از تمام ملک خلع ید انجام می شود اما تصرف محکوم له در ملک خلع ید شده، شامل قوانین املاک مشاعی می باشد.

در ادامه به جزئیات بیشتری از خلع ید ملک مشاعی پرداخته خواهد شد:

دلایل خلع ید ملک مشاعی:

عدم هماهنگی: وقوع اختلافات و عدم توافق در مورد استفاده از ملک مشاع می‌تواند به خلع ید منجر شود.

تغییر شرایط: تغییر شرایط اقتصادی، اجتماعی یا خانوادگی ممکن است نیاز به تغییر در مالکیت ملک مشترک را ایجاد کند.

مزایای خلع ید ملک مشاعی:

پایان دادن به اختلافات: این فرآیند می‌تواند به پایان اختلافات میان مالکان منجر شود.

چالش‌ها و نکات مهم:

هماهنگی توافق: برای جلوگیری از مشکلات آینده، توافق باید به دقت و با هماهنگی انجام شود.

مشاوره حقوقی: همیشه توصیه می‌شود که در این فرآیند از خدمات یک وکیل متخصص استفاده شود تا چالش های پیچیده حقوقی را با اتکا به تجربه و علم حقوقی برای اخذ نتیجه مطلوب پشت سر بگذارد.

بیشتر بخوانید: نمونه رای خلع ید

مدارک لازم برای خلع ید:

برای اجرای خلع ید، مدارک لازم و حیاتی وجود دارند. این مدارک شامل:

سند مالکیت: اسناد مالکیت ملک مشترک باید به دقت بررسی شوند. این شامل اسناد رسمی مانند سند مالکیت، عقد قراردادها و هر گونه اسناد حقوقی مرتبط با ملک است.

توافقنامه خلع ید: در صورت توافق تفاهم‌نامه میان طرفین، این توافقنامه باید شرایط و جزئیات تقسیم ملک را مشخص کند. هر جزئیات مالی یا حقوقی باید به دقت درج شود.

رأی دادگاه (در صورت نیاز): اگر تصمیم به انجام خلع ید از طریق دادگاه گرفته شود، رأی دادگاه به عنوان یکی از مدارک اساسی برای این فرآیند ارائه شود.

تمامی پروسه های فوق را می توانید از طریق مشاوره با یک وکیل حقوقی متخصص در زمینه خلع ید ملک مشاع و یا ارجاع پرونده مذکور به وکیل پیش ببرید. وکیل متخصص ملکی می‌تواند حقوق و تعهدات شما را توضیح دهد و مسیر مناسب را مشخص کرده و در راستای بدست آوردن حقوق از دست رفته شما گام بردارد.

مشاوره حقوقی با وکیل متخصص در امور خلع ید

خلع ید ملک یک فرآیند حقوقی مهم است که نیازمند توافق و هماهنگی بین طرفین است. با مشاوره حقوقی و تدوین توافقنامه مشخص، این فرآیند می‌تواند به گونه‌ای صورت گیرد که حقوق و مالکیت هر فرد به نحو عادلانه‌ای تضمین شود. برای اجرای صحیح و موفقیت‌آمیز خلع ید، همیشه توصیه می‌شود با وکیل متخصص و ماهر در این زمینه همکاری کنید. در دفتر وکالت حمیرا پارسا وکیل پایه یک دادگستری آماده ارائه مشاوره حقوقی و یا قبول پرونده ارجاعی می باشیم. با ما تماس بگیرید.