نکات مهم درباره طلاق غیابی

بروزرسانی(1404/04/26)

طلاق غیابی و جزئیات ضروری

طلاق غیابی و سوالات متعدد در مورد نحوه ثبت طلاق غیابی و تمامی شرایط آن که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت. طلاق غیابی هم درست مثل دیگر طلاق ها از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت می شود. با مدارک لازم به دفتر خدمات قضایی مراجعه کرده و نسب به ثبت دادخواست طلاق غیابی اقدام می شود

طلاق غیابی یکی از انواع طلاق ها می باشد که به طور معمول زوج و یا زوجه با ارئه مدارک و مستنداتی در غیاب همسر خود اقدام به گرفتن طلاق می نماید.

در این نوع طلاق حکم بصورت غیابی صادر شده و به همین دلیل از این نوع طلاق، طلاق غیابی نام برده می شود. به گفته وکیل خانم مانعی برای ثبت در طلاق غیابی وجود ندارد و غیابی بودن طلاق دلیلی بر عدم ثبت نمی باشد. با یک توضیح مختصر در مورد طلاق غیابی به شرح کامل این موضوع می پردازیم تا با نکات مهم آن آشنا شده و به پاسخ تمامی سوالات خود برسید.

طلاق غیابی از طرف زن چقدر طول می‌کشد؟

اگر زن بخواهد طلاق غیابی بگیرد، باید دلیل موجهی مانند ترک زندگی از سوی مرد، عدم پرداخت نفقه، اعتیاد شدید، سوءرفتار یا غیبت طولانی‌مدت شوهر را به دادگاه ارائه دهد. در صورتی که مرد در جلسات دادگاه حضور نیابد و لایحه‌ای نیز ارسال نکند، دادگاه پس از بررسی مدارک، حکم طلاق غیابی صادر می‌کند. مدت زمان طلاق غیابی از طرف زن معمولاً بین 3 تا 6 ماه طول می‌کشد، اما این زمان بسته به نوع پرونده و شلوغی دادگاه‌ها ممکن است متغیر باشد.

طلاق غیابی از طرف زن

طلاق غیابی از طرف زن زمانی اتفاق می‌افتد که مرد در جلسات دادگاه شرکت نکند یا به مدت طولانی (بیش از 4 سال) غایب باشد. در این صورت، زن می‌تواند با ارائه مدارک و شهادت شهود، درخواست طلاق غیابی کند. اثبات عدم پرداخت نفقه به مدت شش ماه متوالی یا بیش از آن نیز یکی از دلایل مهم برای صدور حکم طلاق غیابی است.

طلاق غیابی از طرف مرد

مرد طبق قانون ایران حق طلاق دارد و می‌تواند بدون ارائه دلیل، دادخواست طلاق بدهد. اما اگر زن در دادگاه حاضر نشود یا ابلاغیه را دریافت نکند، حکم طلاق غیابی از طرف مرد صادر می‌شود. در این حالت، مرد باید حقوق مالی زن مانند مهریه، نفقه و اجرت‌المثل ایام زوجیت را پرداخت کند. این نوع طلاق معمولاً سریع‌تر از طلاق غیابی از طرف زن انجام می‌شود.

⏳ مدت متوسط: 3 تا 6 ماه (بسته به شرایط پرونده و سرعت رسیدگی دادگاه)

عوامل مؤثر بر مدت زمان:

1️⃣ تشریفات قضایی (2-4 ماه):

• زمان بررسی دادخواست: 1-2 هفته
• ابلاغ اخطاریه‌ها: 1-2 ماه
• انتشار آگهی در روزنامه: 2-4 هفته
• تشکیل جلسات دادگاه: 3 جلسه با فاصله 10 روزه

2️⃣ ثبت در دفترخانه (1-2 هفته پس از صدور حکم):

• تنظیم سند طلاق
• پرداخت هزینه‌ها
• ثبت نهایی

مراحل طلاق غیابی در دفترخانه

پس از صدور حکم طلاق غیابی توسط دادگاه، حکم به مدت 20 روز قابل اعتراض در دادگاه تجدیدنظر خواهد بود. اگر در این مدت همسر غایب اعتراضی ثبت نکند، حکم قطعی شده و امکان ثبت طلاق در دفترخانه رسمی طلاق فراهم می‌شود. در مرحله ثبت طلاق، زن یا مرد (هرکدام که دادخواست داده باشد) باید مدارک شناسایی، حکم قطعی دادگاه و گواهی عدم سازش را ارائه دهد تا طلاق به‌صورت رسمی در شناسنامه ثبت شود.

الزامات ثبت طلاق غیابی

در ابتدای این مطلب برای آشنایی کاربران گرامی به مفهوم طلاق غیابی پرداختیم و تشریح کردیم که این نوع طلاق بدون حضور یکی از زوجین ثب و رسیدگی می شود و روند جلسه رسیدگی بدون حضور یکی از زوجین و دفاعیات وی سپری می شود.

در طلاق غیابی هریک از زوجینی که در روند رسیدگی تا صدور رای حضور نداشته باشند با توجه به غیابی بودن رای امکان واخواهی برایشان مقدور خواهد بود

ثبت طلاق غیابی هم مشابه طلاق های دیگر از طریق دفتر ازدواج و طلاق صورت می گیرد، یکی از زوجینی که رای طلاق غیابی را گرفته با مدارک مربوطه به یکی از دفاتر طلاق مراجعه کرده و با ثبت طلاق و جاری شدن صیغه طلاق این پروسه را به پایان می رساند.

با توجه به غیابی بودن طلاق، ممکن است این سوال مطرح شود که آیا حضور شخصی که در فرایند طلاق در دادگاه غایب بوده است، برای ثبت طلاق غیابی الزامی است ؟ آیا بدون مراجعه شخص غایب نیز می توان اقدام بهثبت طلاق غیابی در محضر نمود ؟

پاسخ این است مرد هر زمان که بخواهد می تواند به دادگاه دادخواست طلاق داده و با پرداخت حق و حقوق همسر خود، وی را مطلقه کند. لذا حضور یا عدم حضور زن در دادگاه شرط صحت طلاق نیست و طلاق غیابی از سوی مرد مانع قانونی ندارد. البته در صورتی که طلاق از طرف مرد بوده باشد و زن در دعوای طلاق غایب بوده باشد، می تواند به حکم دادگاه در مهلت مقرر اعتراض کند و حتی تا مرحله فرجام خواهی نیز پیش رود ؛ هر چند حکم طلاق غیابی از طرف مرد تغییری نمی کند. در این مورد نقل قولی از وب‌سایت Modern Family Law آمده است مبنی بر:

“طلاق غیابی پایان یک رابطه‌ای است که یکی از طرفین آن، پیش از حکم دادگاه، از زندگی مشترک غایب بوده است.”

در این شرایط مرد می تواند ظرف مهلت سه ماه گواهی عدم سازشی که از دادگاه گرفته را برای ثبت طلاق غیابی به محضر ارائه نماید.

اگر زوجه پس از احضار از سوی دفتر خانه ازدواج ظرف مهلت یک هفته برای ثبت طلاق غیابی در دفترخانه جهت امضای صورتجلسات حاضر نشد، سردفتر مجددا به زوجین اخطار می کند که برای اجرای صیغه طلاق حاضر شونددر صورت عدم حضور مجدد زوجه، در صورتی که طلاق رجعی واقع شده باشد صیغه طلاق بدون حضور زن جاری می شود و طلاقنامه پس از سه ماه صادر و در شناسنامه زوجین ثبت خواهد شدو مراتب توسط دفترخانه به اطلاع زن رسانده می شود.

همچنین زوجه در شرایط ذیل می تواند از همسر خود به صورت غیابی طلاق بگیرد که یا وکالت در طلاق که همان حق طلاق است، داشته باشد و یا اینکه دلایل محکمه پسندی از جمله عسر و حرج برای طلاق به دادگاه ارائه دهد.

قاضی پرونده با بررسی دلایل ارائه شده توسط زوجه و صحت آن حکم طلاق غیابی را در غیاب زوج صادر خواهد کرد. در این صورت، زن باید حکم طلاق را ظرف مهلت شش ماه پس از گذشت مهلت اعتراض به حکم طلاق غیابی، به دفترخانه ازدواج و طلاق ارائه نماید. البته ممکن است باز هم مرد برای ثبت طلاق در محضر غایب باشد و بخواهد به این ترتیب جلوی ثبت طلاق غیابی از طرف زن را بگیرد. اما در این حالت نیز اگر ظرف مهلت یک هفته مرد در دفترخانه حاضر نشد، دفترخانه ابلاغیه صادر می کند. اگر مرد اعلام عذر کند، یک نوبت دیگر به وی مهلت داده می شود و در غیر این صورت، طلاق غیابی زن ثبت رسمی می شود.

مدارک لازم برای طلاق غیابی

حال این سوال برای ما پیش می آید که مدارک لازم برای ثبت طلاق غیابی چیست؟

وکیل خانم این گونه پاسخ میدهد که برای ثبت طلاق غیابی همان مدارک ثبت طلاق از طرف زوجه و یا ثبت طلاق از طرف زوج و دیگر طلاق ها می باشد.

• کارت ملی زوجه
• شناسنامه زوجه
• عقدنامه و یا سند ازدواج
• گواهی عدم بارداری

از جمله مدارک لازم برایثبت طلاق غیابی می باشد، که حضور دو شاهد عادل هم الزامی می باشد.

مهریه در طلاق غیابی برای طلاق از طرف زوج چگونه خواهد بود؟

اگر دادخواست طلاق غیابی توسط زوج به دادگاه ارائه شود، دادگاه رأی به طلاق خواهد داد. اما نکته ای در این شرایط وجود دارد با این توضیح که تمام حق و حقوق زوجه در رای صادر شده در نظر گرفته می شود. بنابراین زوجه می تواند پس از طلاق غیابی از طرف زوج، مهریه را دریافت نماید. علاوه بر این سایر حق و حقوق زن نیز در رأی در نظر گرفته می‌ شود تا در صورت مطالبه از طرف زوجه پرداخت گردد.

بیشتر بخوانید: بخشنامه جدید طلاق توافقی

مهریه در طلاق غیابی چه می شود؟

وکیل پایه یک دادگستری خانم اینگونه توضیح میدهد: با توجه به اینکه اگر از طرف قاضی رسیدگی کننده، حکم طلاق غیابی را صادر کند، در صورت روشن شدن حقوق مالی زن از جمله مهریه، حکم طلاق غیابی به ثبت خواهد رسید. مثلا در مورد اول گفتیم هر مردی با توجه به این­که حق طلاق در اختیار اوست می‌تواند حتی بدون حضور زن در دادگاه، حکم طلاق را دریافت کند. اما زمانی مرد می­‌تواند این حکم را به ثبت برساند که تکلیف حقوق مالی همسر خود را مشخص کند.

اگر زوج در مراحل صدور حکم طلاق غیابی، حضور نداشته باشد، و مهریه مشخصی در عقدنامه ثبت شده باشد برای زوجه تعیین شده باشد، در صورت نزدیکی زن و شوهر تمام مهریه به زن تعلق خواهد گرفت. اگر نزدیکی انجام نشده باشد، زن مستحق دریافت نصف مهریه مشخص شده خواهد بود.

حال اگر برای زوجه مهریه ای در نظر گرفته نشده باشد، در صورت ازاله بکارت، مهرالمثل به زوجه تعلق خواهد گرفت.

بیشتر بخوانید: مفهوم مهرالمثل

حال که در این موارد مرد غایب است و امکان پرداخت مهریه نیست، زن می‌­تواند با معرفی اموال و دارایی از همسر خود به دادگاه، متناسب با اندازه­‌ی مهریه­‌ی خود، روی اموال مرد دست بگذارد. در مواردی هم که مرد مبادرت به طلاق همسر خود کرده است، در صورت تقاضای دریافت مهریه از طرفه زن، مرد می­‌تواند دادخواست اعسار در پرداخت مهریه دهد و پس از بررسی دادگاه و اثبات ناتوانی مرد در پرداخت، دادگاه مرد را ملزم به پرداخت مهریه به صورت اقساط خواهد کرد.

طلاق غیابی خارج از کشور

طلاق غیابی در مواردی که یکی از زوجین (عموماً زوجه) در خارج از کشور اقامت دارد، تابع تشریفات خاصی است. بر اساس ماده 1133 قانون مدنی، مرد می‌تواند با مراجعه به دادگاه خانواده ایران و ارائه مدارک مثبته مبنی بر غیبت همسر، درخواست طلاق غیابی نماید. در این موارد، دادگاه با بررسی وضعیت و ارسال اخطاریه از طریق مراجع قانونی (از جمله نمایندگی‌های دیپلماتیک ایران در کشور مقصد) و درج آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار، در صورت عدم حضور یا پاسخ زوجه پس از مهلت مقرر، اقدام به صدور حکم طلاق غیابی می‌نماید.

نکته حائز اهمیت این است که اگر زوجه دارای اقامت قانونی در کشور خارجی باشد، می‌بایست از طریق مراجع قضایی آن کشور نیز احراز هویت و ابلاغ صورت پذیرد. همچنین، چنانچه زوجه در کشور مقصد ازدواج مجدد کرده باشد، این موضوع می‌تواند به عنوان دلیل موجه برای طلاق غیابی مورد استناد قرار گیرد. پس از صدور حکم قطعی، زوج می‌تواند با مراجعه به دفترخانه رسمی، نسبت به ثبت طلاق اقدام نماید.

در مواردی که زوجه به دلایل موجهی مانند ممنوعیت خروج از کشور مقصد یا بیماری صعب‌العلاج قادر به حضور نباشد، می‌تواند ظرف 20 روز از تاریخ آگاهی از حکم، درخواست تجدید نظر نماید. این نوع طلاق، حقوق مالی زن از جمله مهریه و نفقه معوقه را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد، مگر آنکه زن به عنوان ناشزه محسوب گردد.

طلاق غیابی زن ناشزه

در مواردی که زن به صورت ناشزه (خودداری کننده از انجام وظایف زناشویی بدون دلیل موجه) محسوب شود و از حضور در دادگاه خودداری نماید، مرد می‌تواند با طی تشریفات قانونی، درخواست طلاق غیابی نماید. بر اساس ماده 1133 قانون مدنی، حق طلاق از اختیارات مرد است و در صورت تحقق شرایط نشوز، وی می‌تواند با ارائه مدارک و شواهد کافی به دادگاه خانواده مراجعه کند. دادگاه پس از احراز عدم تمکین زن و سه بار اخطار رسمی با فاصله 10 روزه، در صورت عدم حضور یا پاسخ زن، اقدام به صدور حکم طلاق غیابی می‌نماید. لازم به ذکر است که در این نوع طلاق، زن حق دریافت مهریه را از دست می‌دهد، مگر اینکه مهریه عندالاستطاعه باشد. همچنین، چنانچه زن قبل از قطعیت حکم، اقدام به تمکین نماید، روند طلاق متوقف خواهد شد. پس از صدور حکم قطعی، مرد می‌بایست جهت ثبت نهایی به دفترخانه طلاق مراجعه نماید. این رویه معمولاً بین سه تا پنج ماه به طول می‌انجامد و زن تا 20 روز پس از آگاهی از حکم، امکان اعتراض دارد.

متن صیغه طلاق غیابی از طرف زن

در مواردی که زن وکالت بلاعزل در طلاق داشته باشد و شوهر از حضور در مراحل طلاق خودداری کند، صیغه طلاق غیابی به این صورت خوانده می‌شود:

“زَوْجَتِی فُلانَةَ بِنْتُ فُلانٍ، طالِقٌ غَیاباً بِوِکالَةٍ مِن زَوْجِها فُلانِ بنِ فُلانٍ، بِحُضُورِ الشُّهُودِ، طَلْقَةً واحِدَةً بائِنَةً.”

شرایط اجرا:

1. زن باید وکالتنامه رسمی و معتبر داشته باشد
2. عدم حضور شوهر باید در دادگاه ثابت شده باشد
3. این صیغه باید در حضور دو مرد عادل خوانده شود
4. بهتر است توسط مجتهد یا نماینده شرعی ادا گردد

نکات مهم:

• در صورت عدم وکالت، زن نمی‌تواند به تنهایی صیغه طلاق را جاری کند
• این صیغه فقط در موارد خاص و با حکم دادگاه معتبر است
• پس از اجرای صیغه، باید در دفترخانه رسمی ثبت شود

نتیجه گیری

 طلاق غیابی زمانی رخ می‌دهد که یکی از طرفین در جلسات دادگاه حاضر نشود و پاسخگوی درخواست طلاق نباشد. مدت‌زمان طلاق غیابی بسته به شرایط پرونده و نوع درخواست (از طرف زن یا مرد) متفاوت است، اما معمولاً بین 3 تا 6 ماه طول می‌کشد. پس از قطعی شدن حکم، مراحل ثبت طلاق در دفترخانه انجام شده و روند قانونی طلاق تکمیل می‌شود. با مطالعه این مطلب به پاسخ بسیاری از سوالات خود خواهید رسید، اما پیشنهاد ما به شما این است که از مشاوره حقوقی رایگان (در حد دو سوال) که در دفتر وکالت توسط حمیرا پارسا وکیل دادگستری ارائه می شود بهره مند شوید تا با در نظرگرفتن تمام شرایط فوق الذکر در راستای حل مشکل خود قدم بردارید.

همچنین مشاوره حقوقی حضوری و مشاوره حقوقی تلفنی توسط وکیل طلاق ارائه می شود.

📱 09123666928 | ☎️ 02188554580